Од лице на болката, таа стана глас на разочараните граѓани кои бараат промени во политичкиот систем што, според нив, ја изгубил врската со реалноста.
Каристиану, 52-годишна педијатарка, е претседателка на Здружението на семејствата на жртвите од Темпи, кое се бори за вистината и правдата по најтешката железничка несреќа во грчката историја. Во трагедијата загинаа 57 лица, најмногу студенти, кога два воза се судрија на иста пруга поради серија човечки и технички пропусти. Нејзината 19-годишна ќерка Марти беше меѓу загинатите.
„Грција излета од шините и сè уште не се врати,“ вели Каристиану, повлекувајќи паралела меѓу трагедијата и состојбата во државата. „Не можам да живеам во општество со толку расипан политички систем. Ова е итна потреба што сегашните политичари не можат да ја исполнат.“
Политички феномен роден од болка
Иако Каристиану не потврди дали навистина ќе влезе во политиката, сè повеќе Грци ја гледаат како можен реформатор и нова сила која би можела да го „протресе“ политичкиот естаблишмент. Според анкети, евентуално движење под нејзино водство би можело да добие поддршка и до 25% од гласачите – во земја каде што недовербата во власта достигнува рекордно ниво.
„Сакам нешто ново, како и голем дел од општеството. И јас припаѓам на тие 25 проценти,“ вели таа.
Аналитичарите ја опишуваат како „глас на очајот“, кој не е нужно антисистемски, туку израз на длабока фрустрација од некомпетентноста на институциите. Политичкиот пејзаж во Грција е сè повеќе фрагментиран: владејачката Нова демократија на премиерот Киријакос Мицотакис го губи рејтингот, опозицијата е поделена, а јавноста бара нови лица и автентичност.
Темпи – рана што не зараснува
Несреќата кај Темпи остави длабок белег врз грчкото општество. Истрагите открија сериозни пропусти во железничкиот систем, застарена инфраструктура и негрижа од страна на државата. Владата беше обвинета за прикривање на вистината и злоупотреба на уставни одредби за имунитет на министри, поради што голем дел од јавноста смета дека државата е соучесник.
„Ова е злосторство на државата,“ изјави политичкиот аналитичар Костас Елефтериу. „Имаме железница што никогаш не функционирала според стандардите и министерство кое уверуваше дека е безбедна.“
Каристиану јавно ја осуди злоупотребата на уставот, истакнувајќи дека е „срамота што европски обвинител треба да нè потсетува дека во Грција министрите се недопирливи дури и кога станува збор за фатални пропусти“.
Граѓанско движење што прераснува во сила
Здружението на роднините на жртвите организира протести, концерти и меморијални настани низ цела Грција и во странство, барајќи одговорност и транспарентност. Секојдневно добиваат стотици пораки од граѓани кои ја поттикнуваат Каристиану да формира партија. Неколку пратеници и поранешни политички функционери дури изјавиле дека би ѝ се приклучиле.
Во центарот на Атина, група активисти го одржува жив споменот на жртвите: секоја вечер во 23:18 часот – моментот на судирот – тие ги читаат имињата на сите 57 загинати. Владата, меѓутоа, најави закон кој би ги ограничил ваквите собири, потег што предизвика нови протести.
„Родителите на жртвите стекнаа морален капитал, а со тоа и политичка сила,“ вели професорот Јанис Константинидис. „Тие ја симболизираат обичната граѓанска борба за правда.“
Од симбол до потенцијален лидер
Сепак, експертите предупредуваат дека моралната поддршка не секогаш се претвора во политичка моќ. „Политичките противници ќе ја напаѓаат поради нејзиното неискуство,“ вели Константинидис. „Моралниот авторитет не е доволен ако нема и јасна визија за управување.“
Министерот за здравство Адонис Георгиадис изјави: „Ја почитувам како мајка што изгубила дете. Но, ако утре стане наш политички противник, нема да биде поштедена.“
И покрај скепсата, сè повеќе Грци гледаат во Марија Каристиану симбол на надеж и отпор – жена која не се плаши да го предизвика системот што го смета за виновен за смртта на нејзината ќерка.
Дали нејзината болка ќе се претвори во нов политички бран што ќе ја промени Грција, останува да се види. Но едно е сигурно – трагедијата од Темпи создаде движење што ја разбуди совеста на една нација.
Извор: Politico
