Федерален судија денес повторно ѝ забрани на администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп да одбие државјанство на некои бебиња родени во САД, користејќи исклучок за да ја заобиколи неодамнешната одлука на Врховниот суд на САД, која го ограничува правото на судиите да блокираат вакви политики на национално ниво, јавува Reuters.
Федералниот судија Џозеф Лаплант донесе одлука на рочиште во Конкорд, Њу Хемпшир, откако активистите за права на имигрантите побараа тужбата да добие статус на колективна тужба. Со тоа би се овозможило сите деца чие државјанство би можело да биде загрозено од спроведувањето на уредбата на Трамп да бидат заштитени.
Оваа одлука не е конечна во правната битка околу уредбата на Трамп, која тој ја потпиша во јануари на првиот ден од враќањето на функцијата. Судијата ја одложи примената на одлуката за седум дена за администрацијата да има време да поднесе жалба, што и беше најавено од адвокатот на Министерството за правда.
Лаплант, кој е назначен од републиканскиот претседател Џорџ В. Буш, се согласи дека тужителите може привремено да продолжат како колектив, што му овозможува да издаде нова судска забрана за спроведување на политиката на национално ниво.
Исклучок за колективни тужби
Како што пишува Reuters, адвокатите на Американската унија за граѓански слободи (ACLU) токму тоа и го побарале, откако Врховниот суд на 27 јуни пресуди со 6 спрема 3 дека трите национални забрани издадени во одделни случаи против уредбата на Трамп мора да се ограничат.
Одлуката на Врховниот суд значеше дека бебиња родени во некои делови од САД на родители кои не се државјани или легални постојани жители може да останат без државјанство и да бидат депортирани. Но, пресудата содржеше исклучок за колективни тужби кои бараат заштита за група луѓе во слична ситуација на национално ниво.
Лаплант, кој веќе во сличен случај пресуди дека уредбата на Трамп е неуставна, изјави дека нема сомнеж дека треба да се издаде забрана, бидејќи децата може да останат без државјанство според уредба која требаше да стапи на сила на 27 јули по одлуката на Врховниот суд, пишува Reuters.
„Тоа е непоправлива штета – самото државјанство. Тоа е најголемата привилегија што постои во светот“, изјави на рочиштето.
„Грижа, забуна и страв“
Адвокатот на ACLU, Коди Вофси, ја поздрави одлуката, велејќи дека пресудата на Врховниот суд предизвикала „грижа, забуна и страв“ меѓу мигрантските семејства чии деца би биле погодени од уредбата на Трамп. „Оваа одлука ќе го заштити секое дете во земјата од оваа незаконска, неуставна и сурова уредба“, рече тој.
Уредбата на Трамп бара од федералните агенции да не го признаваат државјанството на деца родени во САД ако барем еден родител не е американски државјанин или законски постојан жител („зелена карта“). Според тужителите, над 150.000 новороденчиња годишно би останале без државјанство доколку уредбата стапи на сила на национално ниво.
По иницијатива на 22 федерални држави предводени од демократите и активистите за имигрантски права, четворица судии, вклучувајќи го и Лаплант, веќе оваа година издадоа забрани за спроведување на уредбата, оценувајќи дека таа веројатно го крши членот за државјанство од 14. амандман на американскиот Устав.
Судиите се повикаа на пресудата на Врховниот суд од 1898 година (United States v. Wong Kim Ark), со која правото на државјанство по раѓање е признаено без оглед на имиграцискиот статус на родителите.
Забрани на национално ниво
Тројца судии во Мериленд, Масачусетс и Вашингтон издадоа забрани на национално ниво, додека Лаплант во февруари ја ограничи забраната само на членовите на трите невладини организации кои го покренаа случајот.
Одлуката на Врховниот суд се однесуваше само на тие три национални забрани, а судиите им наредија на пониските судови да го преиспитаат обемот на одлуките, заклучувајќи дека судиите немаат овластување да издаваат таканаречени „универзални забрани“ кои опфаќаат лица кои не се странки во постапката.
Иако администрацијата на Трамп ја прогласи пресудата за голема победа, федералните судии продолжија да издаваат широка забрана за клучни делови од политиките на Трамп кои се оценети како незаконски.
Конзервативната судијка Еми Кони Барет, која ја напиша одлуката на Врховниот суд, јасно нагласи дека пресудата не им забранува на тужителите да бараат иста форма на заштита преку колективна тужба која ги опфаќа сите лица во слична ситуација.
Врз основа на тоа, активистите за имигрантски права веднаш покренаа две колективни тужби, вклучувајќи ја и онаа пред Лаплант, кој и самиот призна дека претходно му било непријатно да издава национални забрани.
„Подобро е одлуките да се стеснат и да не им се дозволува на судиите да креираат национална политика“, рече Лаплант, додавајќи дека водењето колективни тужби е „прилично вообичаено“, иако потсети дека судијата Семјуел Алито предупреди дека е потребна ригорозна анализа пред да се одобри таков статус. „Сепак, Врховниот суд сугерираше дека колективната тужба е подобра опција“, заклучи тој.
