Иако во некои кругови тој сè уште се слави како архитект на советската индустријализација и победата над нацистичка Германија, неговото наследство неизбежно е поврзано со милиони изгубени животи, брутална репресија, па дури и привремена соработка со нацистите.
Сталин, кој дојде на власт по смртта на Владимир Ленин во 1924 година, брзо ја консолидираше власта со елиминирање на политичките ривали, често преку монтирани судења и егзекуции. Кулминацијата на неговата параноја беше Големата чистка (1936-1938), кога стотици илјади луѓе – вклучувајќи партиски функционери, интелектуалци, па дури и обични граѓани – беа егзекутирани или испратени во гулази, брутални работни логори расфрлани низ Сибир и други оддалечени делови на СССР.
Се проценува дека повеќе од 20 милиони луѓе умреле под режимот на Сталин, или преку егзекуции, принудна работа или вештачки предизвикани глад, како што е Холодомор во Украина (1932-1933), каде што милиони умреле од глад како резултат на политиките на колективизација и конфискација на жито.
Иако Советскиот Сојуз под раководство на Сталин на крајот се појави како победник во Втората светска војна, политиката на Сталин имаше катастрофални последици. Во 1939 година, според условите на пактот Молотов-Рибентроп, СССР, заедно со нацистичка Германија, ја нападна Полска, со што започна Втората светска војна.
Неговата одлука да ги игнорира предупредувањата за инвазијата на Хитлер во 1941 година доведе до огромни советски загуби. Во исто време, неговата брутална тактика во водењето војна резултираше со страшни жртви меѓу неговите сопствени војници и цивили.
По војната, Сталин ја воспостави Железната завеса, подложувајќи ја Источна Европа на советско влијание, што доведе до Студена војна и поделба на светот на два блока. Неговата репресивна политика продолжи до неговата смрт, а стравот и паранојата го проникнаа советското општество.
Кога Сталин почина на 5 март 1953 година, политичката елита во Москва брзо се зафати со редефинирање на насоката на земјата. Неговиот наследник, Никита Хрушчов, набрзо иницираше процес на десталинизација, осудувајќи ги злосторствата на поранешниот лидер и постепено намалувајќи ја репресијата. Сепак, длабоките траги што Сталин ги остави на советскиот и светскиот поредок се почувствуваа децении подоцна.
Денес, наследството на Сталин останува поделено. Додека некои го гледаат како тиранин без преседан, други, особено во Русија, продолжуваат да го глорифицираат како силен лидер кој го трансформира СССР во глобална сила.
Без разлика, историските факти остануваат неумоливи: неговото владеење беше обележано како една од најтемните епохи во модерната историја, исполнета со страв, страдање и смрт на милиони невини луѓе.
