На 17 ноември 1989 година, чехословачките комунистички власти насилно го прекинаа мирниот марш во центарот на Прага, што предизвика бран отпор кој го урна проруското едноумие по четири децении диктатура. Оваа ненасилна револуција ја врати демократијата во Чехословачка, која четири години подоцна се подели на две држави – Чешка и Словачка.
И двете земји подоцна станаа членки на Европската унија, но дел од јавноста денес остро се противи на владеењето на чешкиот милијардер Андреј Бабиш и проруското раководство на словачкиот премиер Роберт Фицо, обвинувајќи ги дека ги газат вредностите на демократската транзиција.
Протести против Бабиш, кој повторно ја составува владата
„Дали навистина сакаме да живееме во држава каде политичарите стојат над законот?“, прашува Микулаш Минар, организатор на протестите во Прага. Неговиот граѓански движење во 2019 година собра 250.000 луѓе на протест против Бабиш, во земја со 10,9 милиони жители.
Бабиш, кој во октомври по вторпат победи на парламентарните избори, сега формира нова влада. 71-годишниот поранешен комунист и сојузник на крајната десница е обвинет за измама со европски субвенции, што тој го негира и го нарекува „кампања на оцрнување“.
Словачка протестира против Фицо и неговиот проруско ориентиран курс
Во Словачка, протестите против премиерот Роберт Фицо ќе се одржат на повеќе локации, вклучително и во главниот град Братислава. „Премиерот презема недемократски мерки што нè враќаат во времето пред 1989 година“, вели активистот Мариан Кулич.
Фицо, 61-годишен поранешен комунист, го служи својот четврти премиерски мандат, благодарение на поддршката од крајно десничарската СНС. Граѓаните, како пензионерот Славомир Хорват, изразуваат разочараност: „Нашите лидери се дел од иста каста недоволно образовани луѓе кои постојано ги менуваат своите позиции.“
Следејќи го примерот на соседна Унгарија, националистот Фицо ги напаѓа невладините организации и ја поткопува независноста на медиумите. Тој, исто така, ја приближи Словачка кон Русија, и покрај руската инвазија врз Украина – земја која одбива да ја поддржи.
Протестите денес се очекува да бидат масовни и во двете земји, како симболично потсетување на борбата за слобода што започна на истиот ден пред 36 години.
Извор: Index.hr
