Франција повторно е во центарот на европското внимание. Денешните улици на Париз, Марсеј и Лион не се исполнети со туристи и културни настани, туку со гневни граѓани, транспаренти и звучни сирени. Причината е јасна: најголемите синдикати во земјата организираа масовни протести против предложените буџетски резови на владата на претседателот Емануел Макрон и премиерот Себастиен Лекорну.
Што се бара?
Синдикатите ја дефинираат оваа борба како борба за „социјална правичност“. Тие бараат: повлекување на мерките за намалување на трошоците за здравство, образование и транспорт, стопирање на замрзнувањето на социјалните бенефиции, преиспитување на пензиските реформи што го продолжуваат работниот век, воведување повисоки даноци за богатите и корпорациите наместо товарот да се префрли врз работниците.
Гласови од улицата
Претседателката на CGT, Софи Бине, изјави: „Гневот е огромен, исто колку и решеноста. Овој буџет нема легитимитет ако е против работниците – улиците ќе го одлучат.“ Нејзината колешка од CFDT, Марилиз Леон, додаде: „Сакаме буџет со социјална правичност. Владата мора да нè слушне.“
Иако овие зборови се чини дека излегуваат од синдикални штабови, истата енергија се чувствува и кај обичните демонстранти – возачи, наставници, медицински персонал и студенти. Тие денес се обединети околу една идеја: Франција не смее да стане жртва на остри резови во името на финансиска дисциплина.
Владината позиција
Владата, пак, инсистира дека резовите се неопходни за да се намали буџетскиот дефицит кој е над европските правила. Макрон досега не покажува подготвеност за целосно повлекување на мерките, но најавува дека ќе се разгледаат можни компромиси.
Немири и ризици
Полицијата распореди повеќе од 80.000 припадници низ државата за да спречи ескалација. До сега има десетици уапсени и неколку повредени во судири во Лион. Блокирани се патишта, јавниот транспорт работи со ограничен капацитет, а училиштата и болниците се во намален режим.
Синдикатите, пак, веќе порачаа дека ова е само почеток ако владата не покаже конкретни отстапки.
Франција денес го живее својот момент на „социјален бунт“ во кој синдикатите се наметнуваат како главен играч. Нивниот успех или неуспех ќе одреди не само иднината на буџетот за 2026 година, туку и стабилноста на владата на Макрон.
