Федерален судија во САД ги блокираше милијардерот Елон Маск и Одделот за ефикасност на владата (DOGE) да преземат било какви натамошни чекори за затворање на Американската агенција за меѓународен развој (USAID), наведувајќи дека нивните обиди да ја затворат оваа агенција се веројатно противуставни.
Во прелиминарната одлука, окружниот судија Теодор Чуанг од Мериленд им наложи на Маск и неговата агенција повторно да им овозможат пристап на вработените и договорните соработници на USAID до компјутерските системи, вклучувајќи илјадници од нив кои претходно биле ставени на принуден одмор.
„Денешната одлука е важна победа против Елон Маск и неговиот DOGE напад врз USAID, американската влада и Уставот“, изјави Норм Ајзен, извршен претседавач на фондацијата State Democracy Defenders Fund, кој ги застапува 26 анонимни тужители во овој случај.
Претседателот Доналд Трамп изјави за Fox News дека неговата администрација ќе поднесе жалба на судската одлука.
„Гарантирам дека ќе се жалиме. Имаме неподобни судии кои ја уништуваат нашата земја“, изјави Трамп во емисијата „The Ingraham Angle“.
Трамп веднаш по враќањето во Белата куќа нареди 90-дневно замрзнување на целокупната американска странска помош и ревизија на програмите за да се утврди дали се во согласност со неговата политика.
Не долго потоа, Маск и DOGE ја презедоа контролата над системите за плаќање и електронската комуникација на USAID, замрзнаа бројни исплати и испратија голем дел од персоналот на принуден одмор. На 3 февруари, Маск објави на социјалната мрежа X дека „поминал викенд вметнувајќи ги USAID во машина за мелење дрво.“
Тужителите во својата тужба од 13 февруари наведоа дека Маск нелегално ја презел контролата над USAID и фактички дејствувал како владин службеник, со што го прекршил Уставот кој бара таквите службеници да бидат именувани од претседателот и потврдени од Сенатот.
Тие исто така тврдеа дека Маск и DOGE ги пречекориле овластувањата на извршната власт и практично ја уништиле агенцијата која ја основал Конгресот.
Маск и DOGE тврдеа дека Маск дејствува исклучиво како советник на Трамп и дека службениците на агенцијата, а не DOGE, се одговорни за одлуките кои се оспорени во тужбата. Сепак, судијата пресуди дека Маск и DOGE фактички имале директна контрола над USAID.
Меѓутоа, тој не ги поништил масовните отпуштања на поголемиот дел од персоналот на USAID и прекинот на договорите, иако наведе дека тие отпуштања најверојатно се неуставни.
Во одвоена тужба поднесена од договорни соработници на USAID, окружниот судија Амир Али од Вашингтон минатата недела наложи на администрацијата да ги одмрзне исплатите на изведувачите за претходно извршени работи, но не побара повторно воспоставување на договорите.
Администрацијата не го почитуваше рокот од 10 март за исплата на првиот дел од средствата во висина од 671 милион долари, оправдувајќи се со потребата за дополнителни проверки. Во понеделник, судијата Али нареди влада да достави план за исплата на сите доспеани средства, кои вкупно изнесуваат речиси две милијарди долари.
