Фарските Острови повеќе не спаѓаат во европските земји и автономни територии каде што абортусот на барање е забранет. Минатиот четврток, парламентот на оваа автономна и самоуправна нација во рамки на Кралството Данска, со тесно мнозинство (17 спрема 16) го усвои предлог-законот со кој се менува многу рестриктивниот закон од 1956 година. Одсега, абортусот на барање ќе биде дозволен до крајот на 12. недела од бременоста.
„Ова е голем момент за жените од Фарските Острови, кои конечно можат да се чувствуваат почитувано во сопствената земја. Сега имаат право самите да одлучуваат за своите тела“, изјави за данската јавна телевизија DR Херввр Палсдотир, пратеничка од левичарската Републиканска партија, во парламент каде доминираат три социјалдемократски партии.
Рестриктивниот закон од 1956 година
Досегашниот закон – кој бил на сила и во Данска до раните 70-ти години – дозволувал абортус само во исклучителни случаи: опасност по животот на жената, силување или инцест, тешки и неизлечиви фетални аномалии, или ако жената се сметала за неспособна да се грижи за детето.
Одлуката ја носеле лекарите, но со ризик од затворска казна до две години ако одобрат абортус спротивно на законот. Жена која го извршила абортус знаејќи дека не ги исполнува условите можела да добие казна до три месеци. Поради таквите рестрикции, многу жени патувале во Данска, што чинело најмалку 2000 евра.
Неуспешниот обид лани
Според официјалните податоци од 2023 година, на Фарските Острови биле извршени 42 абортуси и 573 породувања. Стапката на абортуси е значително пониска од онаа во Данска, но статистиката не ги вклучува жените кои абортирале во Данска.
Иницијативата за промена на законот доби силен импулс кога лекарското здружение спроведе анкета меѓу своите членови: околу 80% од нив ја поддржале либерализацијата. Сепак, беше потребно време за да созрее и политичкиот момент. Лани истата реформа не помина во парламентот.
Данска веројатно имаше влијание врз исходот – во јуни годинава таа го прошири правото на абортус до 18. недела, а ја укина и обврската за родителска согласност кај малолетнички над 15 години.
Ерхард Јоенсен, пратеник од конзервативната Унионистичка партија, гласал против и смета дека прашањето сè уште не е затворено:
„Го почитувам исходот, но мислам дека законот нема широка поддршка. Ќе видиме што ќе биде по изборите следната година.“
Тренд на либерализација во Европа
Со овој чекор, Фарските Острови се приклучија на европскиот тренд на либерализација на абортусот. Андора останува единствената европска држава со целосна забрана – без никакви исклучоци. Абортусот на барање не е дозволен ниту во Малта, Полска, Монако и Лихтенштајн.
Фарските Острови (околу 55.000 жители) имаат една од највисоките стапки на фертилитет во Европа – 1.9. Европскиот просек е околу 1.4, а и Хрватска е малку над таа бројка. За природна замена на генерациите е потребна стапка од 2.1 – сè под тоа значи пад на населението.
