Од следната недела, новите правила на Европскиот парламент значително ќе го ограничат пристапот за лобисти, новинари и дипломати.
Досега, доволно беше да се носи обележлива значка: бела со жолта лента за новинари, зелена за лобисти, портокалова за дипломати и така натаму. Со неа, можеше да се движи низ зградите во Брисел и Стразбур и случајно да се „налета“ на пратеници. Но од следната недела, тие „случајни средби“ ќе станат реткост. Ќе биде задолжителна покана потпишана од европратеник за сите посетители од одредени категории.
Оваа нова обврска важи за новинари, дипломати и претставници на индустријата — што значи крај на досегашната „отворена врата“ политика на Парламентот за носителите на значки, во име на транспарентност и безбедност.
„Промените се дел од поширока реформа што се усогласува со заложбата на Парламентот за транспарентност, отчетност и јавна доверба“, соопштија од институцијата.
Овој потег доаѓа во контекст на сериозни скандали. Аферата „Катаргејт“ (истрага за поткуп и влијание што го потресе Брисел пред само две години), како и тековниот надзор врз странското лобирање — вклучително и од Хуавеи — ги натераа европратениците да покажат дека сериозно сакаат да воведат ред.
Новите мерки се надоврзуваат на првата рунда ограничувања од мај, кога лобистите мораа да ги активираат своите значки при секоја посета, со наведување дали се таму на состанок или официјален настан. Но сега се оди чекор понатаму — не само за лобистите, туку и за новинарите и дипломатите, со ограничувања за пристап до чувствителни области во одредени периоди.
Ова практично значи крај за „слободното движење“ на тие што не работат во Парламентот. Ограничувањата се поврзани со необичниот календар на Парламентот, каде секоја недела има боја: црвена за пленарни сесии, сина за состаноци на политички групи, розова за комитетска работа и бела за периоди на одмор, кога зградите треба да се испразнат. За време на тие „бели недели“, како летниот распуст или Божиќ, пристапот ќе биде возможен само со покана.
Но и тоа не е сè. Без оглед на бојата на неделата, надворешни лица ќе мора да имаат покана за да влезат во т.н. периферни згради во Брисел — сите освен главните згради Алтиеро Спинели и Јожеф Антал. Исто така, покана ќе биде потребна за да се влезе во зградите во Стразбур надвор од пленарните седници, особено за да се пристапи до канцелариите на пратениците.
Не сите веруваат дека овие нови ограничувања навистина ќе придонесат за транспарентност. „Па, ова само ќе го зголеми прометот во баровите,“ изјави еден претставник од индустријата за Euronews, мислејќи на неофицијалните места за состаноци во Парламентот — како барот на третиот кат познат како ‘Мики Маус’ и салата за пратеници, омилени места за лобисти и новинари.
Иако Парламентот ги затвора своите врати, влијанието во Брисел веројатно нема да престане на влезната врата. Ресторани и кафулиња околу Place Luxembourg ќе станат новите жаришта за неформални средби, гласини и неофицијални брифинзи.
Сепак, новите мерки веќе предизвикаа фрустрации кај професионалците. „Повторно се преземаат мерки без консултација со засегнатите страни. Ова е перформативен пристап што малку придонесува за вистинска транспарентност, а притоа ја нарушува довербата. Сето ова можеше да се избегне со конструктивен дијалог,“ рече Ема Браун, претседател на Здружението на европски професионалци за односи со јавноста (SEAP) — во суштина, лоби-здружение за лобистите во ЕУ.
