Причината за незадоволство е тоа што Европската комисија, во настојување да го забрза развојот на европската одбранбена индустрија и повторното вооружување на земјите членки, активираше итна процедура и го заобиколи Парламентот.
„Парламентот на 20 август поднесе барање до Судот на правда за поништување на уредбата SAFE“, истакнаа од прес-службата за порталот Euractiv.
Програмата SAFE, која обезбедува поддршка за набавка на муниција и опрема, е вредна 150 милијарди евра. Усвоена е од Советот на ЕУ во мај, преку итна процедура предвидена со членот 122 од Договорот за функционирање на ЕУ, што овозможува одлуки во кризни ситуации без долги парламентарни дебати. Токму тоа доведе до исклучување на Парламентот од разговорите, што предизвика незадоволство кај евродепутатите.
Парламентот ја поддржува целта на програмата SAFE, но смета дека употребата на членот 122 како правна основа била процедурно неточна и непотребна. „Тоа ја поткопува демократската легитимност пред јавноста и не постои парламент во светот кој би го прифатил тоа“, велат од Европскиот парламент.
Во тужбата Парламентот бара признавање на повреда на процедурата, но не побарува запирање на програмата. SAFE ќе продолжи да функционира додека Судот не донесе конечна одлука.
Програмата е дел од пошироката стратегија на ЕУ за јакнење на одбранбените капацитети до 2030 година и предвидува поволни заеми за инвестиции во производство на оружје, вклучувајќи ги и потребите на Украина. Според медиумите, барањата за заем од страна на 18 земји членки значително ја надминале предвидената сума од 150 милијарди евра.
Се очекува прашањето за финансирање и потенцијално проширување на програмата да биде разгледано на претстојните средби на претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен со земјите членки.
