Европската петрохемиска индустрија се соочува со сериозна криза: фабриките се затвораат, деловните загуби се натрупуваат, додека во исто време Кина ја предводи глобалната експанзија.
Застарените капацитети и високите трошоци за производство ги оставија европските производители во подредена позиција, правејќи ги зависни од увозот на клучни суровини како што се етилен и пропен – основни компоненти за производство на пластика, фармацевтски производи и многу други индустриски материјали.
„Додека остатокот од светот гради повеќе од 20 нови „крекери“, Европа индустриски тоне“, предупредува Џим Ратклиф, основач на британската хемиска компанија INEOS, осврнувајќи се на постројките што користат пареа за разградување на јаглеводороди.
Загуба од три милијарди евра и 50.000 работни места
Компанијата Версалис од групацијата Ени објави дека ги затвора последните два парни крекери во Италија, откако во последните пет години забележа загуби од над три милијарди евра. Тие сега инвестираат две милијарди евра во биорафинерии и хемиско рециклирање.
Според интерна анализа на осум земји од ЕУ, дури 50.000 работни места би можеле да исчезнат до 2035 година поради затворањето на овие постројки, објавува Ројтерс.
Други глобални корпорации како што се Дау, ЕксонМобил и Шел, исто така, ги преиспитуваат своите европски ресурси.
Европските постројки се неефикасни и премногу скапи
Европските постројки се претежно мали и средни, со просечна искористеност помала од 80%, што се смета за неефикасно. Притоа, тие користат поскапа нафта, додека конкурентите од САД и Блискиот Исток користат поевтин етан од шкрилец.
Според Вуд Мекензи, дури 40% од европскиот капацитет за етилен е со среден или висок ризик од затворање.
Во Европа, просечната возраст на „крекерот“ е над 40 години, додека во Кина е само 11.
Цената на производството на етилен во Европа е 800 долари по тон, додека е многу пониска во САД и Блискиот Исток.
Кина и САД доминираат на пазарот
Капацитетот за производство на етилен во Кина расте за 6,5% годишно, а до 2030 година ќе достигне 87 милиони метрички тони годишно, што е повеќе од три пати поголем капацитет од капацитетот на ЕУ.
Соединетите Американски Држави ќе го зголемат капацитетот на 58 милиони тони, од сегашните 54 милиони.
Кинеските компании градат и фабрики во Југоисточна Азија за да го олеснат извозот во Европа и Северна Америка, заобиколувајќи ги увозните даноци и давачките за јаглерод.
Дали Законот за критични хемикалии доаѓа предоцна?
Европската комисија објави поддршка за домашно производство на стратешки хемикалии како што се етилен и пропен, како и субвенции за модернизација на постројките и преференцијален третман на европските производи во јавните набавки.
Сепак, многумина го сметаат тоа за задоцнета реакција.
„Како на Титаник – не можете да ја негирате реалноста. Мора да пронајдете чамец за спасување“, рече Џузепе Ричи од Ени.
Иднината: концентрација на моќ и пад на малите производители
Во иднина, се очекува целата индустрија да не исчезне, туку да биде концентрирана во рацете на неколку големи играчи кои ќе можат да диктираат конкурентни цени.
Европските политичари сега имаат јасен избор: да интервенираат или да гледаат како индустријата се урива.