Европската комисија денеска претстави амбициозен план за создавање на „вистински европска“ брзa железничка мрежа до 2040 година, со цел значително да се скратат времената на патување меѓу главните градови и да се зголеми привлечноста на железничкиот транспорт во однос на кратките летови.
Според планот, патниците би можеле да патуваат од Берлин до Копенхаген за само четири часа (наместо сегашните седум), а од Софија до Атина за шест часа до 2035 година — речиси двојно побрзо од денес. Новите прекугранични врски би овозможиле, на пример, патување меѓу Талин и Рига за еден час и 45 минути, како и Лисабон–Мадрид за три часа наместо девет.
Комесарот за транспорт Апостолос Цицикостас, кој самиот се нарекува „train guy“, изјави дека оваа визија треба да создаде „брза, навистина европска железничка мрежа до 2040 година“, каде возовите ќе достигнуваат брзини над 250 km/h, зависно од теренските услови.
Во моментов, од 12.128 километри брза железничка мрежа во ЕУ, четири западноевропски земји – Франција, Германија, Италија и Шпанија – ја поседуваат најголемата делница, додека централна и источна Европа сè уште се „слабо поврзани“.
Независни експерти проценуваат дека за воспоставување на мрежата ќе бидат потребни околу 546 милијарди евра. Европската комисија најави дека ќе изработи финансиска стратегија што ќе ги поттикне националните влади и приватните инвеститори да вложат во инфраструктура и нови возови.
Во планот се вклучени и мерки за интегрирани системи за сигнализација и резервации, како и законски измени што би овозможиле патниците да купуваат единствен прекуграничен билет или комбиниран железничко-авионски билет преку една платформа.
Организацијата на европските потрошувачи BEUC го поздрави планот како важен чекор кон „одржливо и достапно патување“, додека индустриското тело CER го оцени како „клучен момент за железницата да стане вистинска конкуренција на авиосообраќајот“.
Сепак, некои експерти, како независниот железнички аналитичар Џон Ворт, изразија сомнеж во изводливоста на проектот, наведувајќи дека недостасуваат детали за финансирањето и конкретни инфраструктурни проекти. „Ова е повеќе визија отколку конкретен план“, рече тој.
