Европратеничката Ирена Јовева и нејзиниот колега Хелмут Брандштетер ги номинираа српските студенти и учесниците во протестите за наградата Сахаров за слобода на мислата.
Јовева и Брандштетер во заедничка изјава наведоа дека одлучиле да ја предложат номинацијата, за што писмено ги поканиле и другите колеги, поради храбрата посветеност на српските студенти на демократските вредности, особено во услови на растечко насилство, притисок врз слободата на медиумите и систематски ограничувања на основните права што ги спроведува српската влада.
„ Српските студенти , кои го предводат сегашниот бран протести во земјата, го отелотворуваат самиот дух на наградата Сахаров. Застанувајќи за слободна и демократска Србија, тие бараат почитување на основните вредности на самата Европска Унија – човеково достоинство, слобода, демократија, еднаквост и владеење на правото. Нивните протести, кои траат повеќе од девет месеци, се повеќе се соочуваат со брутално државно насилство, произволни апсења и кампањи за клевета во медиумите“, рекоа европратениците.
Ризикувајќи ја сопствената безбедност и иднина, младите луѓе во Србија, истакнуваат тие, решително се спротивставија на загрижувачкиот авторитарен тренд и со тоа поставија силен пример за целиот регион.
Затоа ја повикуваме Европската комисија и сите земји-членки да ги користат сите расположливи механизми и да ги фокусираат напорите за властите во Белград да почнат без одлагање да го почитуваат владеењето на правото и да ги гарантираат основите на слободата на собирање и говор, со оглед на широко распространетото потиснување на независните медиуми и таргетирањето на новинарите“, се наведува во заедничка изјава на Јовева и Брандштетер.
Тие нагласија дека недвосмислено и најостро го осудуваат бруталното насилство и прекумерната употреба на сила од страна на режимот на Александар Вучиќ против граѓаните.
Тие со голема загриженост истакнуваат дека постапките на српските власти претставуваат сериозно поткопување на владеењето на правото и основните демократски принципи, со што дополнително ја оддалечуваат Србија од европските вредности и нејзината иднина во рамките на Европската Унија.
Поддржувачите ја истакнуваат како особено неприфатлива особено суровата и непропорционална употреба на полициска сила против демонстрантите, вклучително и физички напади врз малолетници и жени, како и заканувачката реторика на високи функционери насочена кон заплашување на демонстрантите, што создава атмосфера што само поттикнува понатамошно насилство.
„Истото важи и за систематски и организирани напади врз новинари, како и врз медиумски работници, вклучувајќи експлицитни закани со смрт, физички напади, мешање во известувањето и кампањи за клевета, сите насочени кон замолчување на независните, критички гласови“, рекоа тие.
Пратениците Јовева и Брандштетер нагласуваат дека нападите врз слободата на медиумите се директен напад врз правото на информации и врз демократијата.
Како што истакнуваат тие, во бројни документирани случаи е очигледно дека српските власти покажале неефикасност во заштитата на граѓаните, како и на новинарите, додека нивното (не)директно вклучување во насилство и репресија е целосно неприфатливо за која било земја, дури и – или особено – за онаа што се стреми кон членство во ЕУ.
Номинираните веруваат дека барањата на студентите за слободни и фер избори, независни медиуми и крај на политичкото насилство се во согласност со критериумите за пристапување во ЕУ. Тие ги повикуваат српските власти да ги исполнат барањата на своите граѓани.
„Доделувањето на наградата Сахаров на демонстрантите не само што би претставувало признание за нивната улога во европската иднина на Србија, туку барем делумно би ја вратило довербата на српската јавност во принципот на Европската Унија. Покрај тоа, доделувањето на таква награда на овие студенти би испратило јасна порака до српските власти дека меѓународната заедница нема (понатаму) да толерира ерозија на демократските вредности во Србија. Во време кога падот на демократијата ја загрозува стабилноста на Европа, поддршката на луѓето на улиците на Србија и користењето на постојните законски можности на Унијата за вршење притисок врз властите во Белград би ја зајакнало посветеноста на ЕУ како надеж за оние што се стремат кон подобар, послободен свет, рекоа европратениците.
