Министрите на ЕУ ветија да ги зголемат напорите за заштита на децата на интернет, но не го прифатија планот на Данска за забрана на социјалните мрежи за деца помлади од 15 години.
Данската Јутландска декларација, која ја изготви оваа нордиска земја додека претседава со состаноците на министри на ЕУ во втората половина на 2025 година, беше потпишана од 25 членки — со исклучок на Естонија и Белгија — за време на неформалниот состанок на националните министри за телекомуникации во петокот.
Министрите најавија дека ќе истражуваат дали се потребни дополнителни мерки за надополнување на постоечките правила, бидејќи според нив, малолетниците се се повеќе изложени на нелегална, штетна и екстремистичка содржина, и затоа им е потребна посилна и поцелна заштита.
Истражување на Светската здравствена организација од 2024 година покажа дека проблематичното користење на социјалните мрежи меѓу адолесцентите се зголемило од 7% во 2018 на 11% во 2022 година. Повеќе од 1 од 10 адолесценти (11%) покажале знаци на проблематично однесување при користење на социјалните мрежи, имајќи потешкотии да ја контролираат употребата и доживувајќи негативни последици.
Една од алатките за ублажување на негативното влијание на нелегалната и несоодветна содржина за возраста е ефективната верификација на возраст. Наскорешниот Закон за дигитална фер-платформа, кој Комисијата ќе го презентира почетокот на следната година, може да ги вклучи овие алатки.
„Во офлајн светот, проверките на возраст се стандард за производи и услуги со возрастни ограничувања. Затоа е разумно да се очекуваат слични заштити онлајн, каде ризиците — особено за малолетниците — се значајни и добро документирани,“ се вели во декларацијата.
„Без правилна и доверлива верификација на возраст, е тешко да се спречи на пример социјалните мрежи да ги таргетираат малолетниците со содржина и функции наменети за возрасни, што го загрозува нивното благосостојба,“ додаваат тие.
Постоечките правила како Законот за дигитални услуги (DSA), кој е ЕУ-закон што бара од онлајн платформите да се борат против нелегална содржина и да ја зголемат транспарентноста во модерирањето на содржините, може да не бидат доволни, велат во декларацијата.
Данската министерка за дигитализација, Каролине Стаге Олсен, изјави дека „најважно е да имаме правила на сила, Законот за дигитална фер-платформа е најбрзиот начин да се почне акција. Сепак, правилата не треба да се преклопуваат со други.“
Данска подготвува забрана за социјални мрежи за деца под 15 години
Почетокот на неделата, данската премиерка Мете Фредериксен објави дека Данска планира да воведе забрана за користење на социјални мрежи за деца под 15 години, со цел подобра заштита на децата и младите во дигитална реалност каде многумина доживуваат опаѓање на благосостојбата и растечка зависност од социјалните мрежи.
Во ЕУ, минималната возраст за отворање на профил на социјална мрежа е 13 години, но Фредериксен цитираше податоци дека 94% од данските деца имаат профил на социјална мрежа пред таа возраст.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, минатиот месец рече дека Комисијата формирала експертска група која ќе анализира како децата во ЕУ може да се ограничат од користење на социјалните мрежи, земајќи го во предвид примерот на Австралија, каде тинејџерите под 16 години не смеат да користат платформи како Snapchat, TikTok, Facebook, Instagram и X.
Министрите од Германија, Холандија, Шпанија и Кипар изјавија дека ги поддржуваат данските напори, но нивните земји нема да воведат забрани.
„Ние не сакаме забрана, но сакаме да ги заштитиме најмладите од негативните страни на технологијата,“ рече германскиот државен секретар Томас Јазомбек.
Министерот за дигитална политика на Грција, Димитрис Папастергиу, рече дека треба да се земат предвид различни фактори.
„Што ќе правите со децата под 12 години? Постојат разлики помеѓу 12 и 15 години. Не верувам дека може да постои само една категорија за верификација на возраст,“ истакна тој.
Платформите исто така на испит
Во петокот, Комисијата побара од платформите Snapchat, YouTube, Apple и Google да достават повеќе информации за нивните системи за верификација на возраст, како дел од напорите според DSA.
Комисијата сака да знае што прават овие платформи за да спречат малолетници да пристапат до нелегални производи, како дрога или вапови, или штетни содржини, како содржини што промовираат нарушувања во исхраната.
Законот за дигитални услуги (DSA) стапи на сила во 2023 година, и од тогаш Комисијата отвори десет истраги против платформи како X, TikTok, Facebook и Instagram за различни сомнени прекршувања — од интегритет на избори до системи за препораки.
Процесите сеуште се во тек и не е донесена конечна одлука за ниту една истрага.
