Европската Унија предводи во создавањето на законска рамка за етика во ВИ. Актот за Вештачка Интелигенција, кој е во фаза на усвојување, предлага јасна категоризација на ВИ во четири нивоа на ризик: низок, ограничен, висок и неприфатлив. Овој закон се фокусира на спречување на потенцијалните злоупотреби, особено во делови како што се биометриското препознавање и системите за следење, кои можат да претставуваат сериозна опасност за приватноста на поединците. Се издвојуваат и забелешки за наметнување на посебни правила за ВИ кои се користат во високо ризични области, како што се здравството и правниот систем.
САД имаат пофлексибилен пристап кон регулирање на ВИ, со фокус на саморегулација и доброволни насоки за индустријата. Националниот институт за стандарди и технологии (NIST) објави рамка која предлага добри практики за транспарентност и отчетност, особено кога станува збор за намалување на пристрасноста во алгоритмите на ВИ системите. Оваа рамка е потикната од потребата за создавање на системи кои ќе бидат етички и праведни, но предизвикот е во тоа што саморегулацијата не гарантира униформност во примената и често остава простор за неодговорност.
Во глобален контекст, UNESCO, преку својата прва глобална препорака за етичка употреба на ВИ од 2021 година, поставува принципи кои можат да бидат основа за земјите да изградат системи кои ќе гарантираат заштита на човековите права и праведност во користењето на ВИ. UNESCO нагласува важноста на транспарентноста на алгоритмите, како и одговорноста за последиците кои произлегуваат од одлуките донесени од ВИ.
Во Македонија, со оглед на брзиот развој на вештачката интелигенција, потребата за етички регулативи станува се поитна. Засега, земјата не располага со конкретна национална стратегија која би ја покривала регулацијата на ВИ, но постојат напори од ИТ заедницата, како и иницијативи од академските кругови, кои можат да се преточат во конкретни акциони планови. На овој момент, Македонија се наоѓа на почетокот на патот кога станува збор за регулирање на ВИ, и иако се преземаат некои иницијативи, системски реформи и создавање на правна рамка се неизбежни.
За да останеме конкурентни во глобален контекст и да обезбедиме етичко и праведно користење на ВИ, Македонија треба да преземе конкретни чекори. Една од клучните мерки е развој на национална стратегија која ќе ги вклучи етичките принципи во рамките на развојот на ВИ. Оваа стратегија треба да биде базирана на глобалните стандарди, но при тоа да ги земе предвид специфичните потреби и карактеристики на локалниот контекст. Паралелно со ова, потребно е да се вложува во образование и јавна свест, така што универзитетите и образовните институции треба да започнат со воведување на наставни програми кои ги опфаќаат етичките аспекти на ВИ, како и да се развијат специјализирани курсеви за етика на технологијата.
Важен аспект кој треба да се разгледа е и транспарентноста на употребата на ВИ од страна на јавниот и приватниот сектор. Граѓаните мора да бидат информирани за тоа како се користат нивните податоци и како функционираат системите на вештачка интелигенција во делови како здравство, образование и правосудство.
Етиката во ВИ е клучен фактор за одржување на довербата на јавноста и за обезбедување на праведност во користењето на оваа технологија. Македонија има можност да ја искористи глобалната пракса и да креира рамка која ќе гарантира дека ВИ ќе биде користена во интерес на граѓаните, без да се дозволи злоупотреба за лични или корпоративни интереси. За тоа, важно е да се продолжи со создавање на законски и етички стандарди кои ќе ја обликуваат иднината на технологијата во земјата и ќе осигурат дека таа ќе биде во служба на доброто на сите.
