Според последните истражувања, околу една третина од работните места во јавниот сектор се под ризик поради воведувањето на вештачката интелигенција (ВИ) во државната администрација. Новите технологии веќе се користат за автоматизација на рутински задачи, како што се обработка на документи, проверка на податоци и одговарање на граѓански барања.
Експертите предупредуваат дека ова може да доведе до значителни структурни промени во јавниот сектор. Од една страна, ВИ може да ја зголеми ефикасноста, да ја скрати времетрајноста на административните процеси и да ја намали можноста за човечки грешки. Од друга страна, автоматизацијата на едноставните задачи значи дека дел од работните позиции ќе станат вишок.
„Не станува збор само за намалување на бројот на вработени, туку и за трансформација на работните улоги“, вели експерт за дигитализација. „Вработените ќе мора да се адаптираат и да се фокусираат на задачи кои бараат креативност, критичко размислување и комуникација, што машините сè уште не можат да ги заменат.“
Државната администрација веќе започнува со пилот-проекти каде ВИ помага во обработка на податоци и анализа на информации. Истовремено, се развиваат програми за обука на вработените со цел тие да ги усвојат новите технологии и да останат конкурентни на пазарот на труд.
Граѓаните можат да очекуваат побрза и поефикасна услуга, но клучно прашање останува како државата ќе управува со потенцијалниот социјален и економски ефект од овие промени. Една третина од јавниот сектор се соочува со неизвесност, што ја става во фокус потребата од стратешко планирање и инвестиции во човечкиот капитал.
Воведувањето на ВИ во државната администрација е неизбежен процес кој ќе ја обликува иднината на јавниот сектор. Прашањето е не дали, туку како државата и вработените ќе се адаптираат на оваа технолошка трансформација.
