Договорот во Мастрихт: Почеток на модерната историја на Европската унија

Договорот од Мастрихт, официјално познат како Договор за Европската унија, беше потпишан на 7 февруари 1992 година во Мастрихт, Холандија. Овој историски документ претставува пресвртница во европската интеграција, поставувајќи ги темелите за создавање на Европската унија и воведување на единствената европска валута – еврото.

Основен договор на ЕУ

Со овој договор официјално беше воспоставена Европската унија преку интеграција на дотогашните Европски заедници и проширување на соработката во нови области, како што се надворешната политика, безбедноста и правосудството. Договорот воведе и европско државјанство, овозможувајќи им на граѓаните на земјите членки слободно движење, престој и работа во рамките на Унијата, како и учество на локални и европски избори во која било земја членка.

Дополнително, договорот постави рамка за создавање на Економска и монетарна унија (ЕМУ), вклучувајќи критериуми за конвергенција што земјите мораа да ги исполнат за да го усвојат еврото како официјална валута.

Критериуми за конвергенција

За да станат дел од Економската и монетарна унија и да го воведат еврото, земјите членки мораа да исполнат неколку економски услови:

  • Инфлацијата не смееше да надмине 1,5 процентни поени над просекот на трите земји членки со најниска инфлација.
  • Годишниот буџетски дефицит не смееше да надмине 3% од бруто домашниот производ (БДП), додека јавниот долг не смееше да надмине 60% од БДП.
  • Валутата на земјата мораше да остане во рамките на предвидените граници на девизниот механизам најмалку две години без значителни девијации.
  • Долгорочните каматни стапки не смееја да бидат повеќе од 2 процентни поени над просекот на трите земји членки со најниска инфлација.

Ратификација и стапување во сила

По потпишувањето, договорот мораше да биде ратификуван од сите земји членки според нивните национални процедури. Во некои држави, како Данска и Франција, беа одржани референдуми. Откако сите земји членки го завршија процесот на ратификација, Договорот од Мастрихт стапи во сила на 1 ноември 1993 година, со што официјално беше формирана Европската унија.

Создавањето на Европската унија и воведувањето на заедничко државјанство ја зајакнаа политичката поврзаност меѓу земјите членки. Со формирањето на Економската и монетарна унија и воведувањето на еврото, трговијата и економската соработка во рамките на Унијата станаа полесни и поефикасни.

Договорот исто така ги прошири надлежностите на Европскиот парламент и го воведе начелото на супсидијарност, со што се осигурува дека одлуките се носат на што е можно пониско ниво, поблиску до граѓаните.

Наследството на Договорот од Мастрихт

Договорот од Мастрихт претставува темел на модерната Европска унија, поставувајќи институционални и економски рамки што овозможија понатамошна интеграција и соработка меѓу европските држави. Неговите одредби и денес ја обликуваат работата на Унијата и влијаат врз животите на милиони европски граѓани.

е-Трн да боцка во твојот инбокс

Последни колумни