Иницијативата беше покрената во 2003 година од британското здружение The Tolkien Society, кое ги собира љубителите на делата на Толкин од 1969 година.
Датумот на 25 март не е случајно избран – според хронологијата во светот на Толкин, токму на тој ден падна најтемниот господар – Саурон, симболично означувајќи го триумфот на доброто над злото.
Тоа е, исто така, кулминација на епската трилогија „Господар на прстените“, чија популарност расте уште од филмската адаптација на Питер Џексон во раните 2000-ти.
За време на Денот на читањето на Толкин, библиотеките, здруженијата и љубителите на литературата организираат читања, предавања и тематски собири, со цел да го промовираат богатството на делото на Толкин и да ги инспирираат новите генерации читатели.
Секоја година настанот има посебна тема – оваа година, на пример, тоа е Надеж и храброст, што ја нагласува силата на внатрешните борби што ги водат хероите на Толкин.
Џ.Р.Р. Толкин не беше само писател – тој беше и лингвист, професор на Универзитетот во Оксфорд и творец на цели јазици, култури и истории во неговиот замислен свет. Неговите дела, вклучувајќи ги „Хобит“, „Господарот на прстените“ и постхумно објавениот „Силмарилион“, продолжуваат да фасцинираат милиони ширум светот.
