Децата порано развиваа вештини што многумина денес ги сметаат за „неважни“. И всушност, тие вештини беа од големо значење за развојот и независноста на младите луѓе. Детството на децата родени во поранешна Југославија беше значително различно од денес – додека сега технологијата и дигиталниот свет го обликуваат растењето, тогаш децата научија како да бидат практични и подготвени за живот.
Денес, образованието е фокусирано на дигитални вештини, теорија и рани академски резултати, но практичните способности и социјалните вештини често се занемаруваат. Поранешниот систем и начинот на растење ги развиваа децата на неколку фронтови – креативно, социјално и практично.
Училиштата учеа специфични вештини
Во Југославија, посебно внимание се посветуваше на учење вештини што беа корисни во текот на целиот живот. Децата имаа хобија што вклучуваа работа со рацете: девојчињата учеа да шијат и плетат, додека момчињата ги учеа основите на електрониката или столаријата. Како резултат на тоа, до крајот на училиштето, секое дете имаше практично искуство и знаеше како да се снаоѓа самостојно. Меѓутоа, денес, 18-годишник не се разликува многу од 10-годишник во многу практични вештини.
Комуникацијата беше научена вештина
Децата порано поминуваа многу време разговарајќи со своите постари, помлади и врсници. Немаа избор – мораа да се приклучат на општеството, дури и ако беа повлечени. Тие избираа потивки игри, како шах еден на еден, наместо тимски спортови, но научија како да разговараат, да ги изразуваат своите мисли и да одржуваат контакт со пријателите. Таа практика разви социјална интелигенција, самодоверба и способност за решавање конфликти – вештини што на денешните генерации честопати им недостасуваат.
Децата знаеја како да го поправат она што е расипано
Во свет каде што сè е шопинг и моментално задоволување, денешните деца ретко се обидуваат да го поправат она што е расипано. Во Југославија, тоа беше нормален дел од животот: децата поправаа чевли, играчки, пегли, па дури и облека. Учењето на тие вештини ги научи трпеливост, досетливост и економичност. Слично размислуваат и во скандинавските земји – зошто постојано да купувате ново кога можете да го поправите старото? Денешната генерација, за жал, честопати не е обучена за вакви задачи.
Децата од поранешна Југославија пораснаа со чувство на независност и практични способности, но исто така развија и социјални вештини. Денес, како што светот станува сè повеќе зависен од технологијата, многу од тие вештини полека изумираат. Вреди да се размисли како да се врати барем дел од практичното учење во секојдневниот живот на децата – бидејќи овие вештини не само што помагаат во секојдневниот живот, туку и обликуваат самоуверени и способни возрасни лица.
