Дебелината стана сериозен глобален проблем, а од овој тренд не е поштедена ниту една земја во регионот. Генерално податоците од 2019 година, речиси во секоја балканска земја покажуваат дека повеќе од половина од возрасните се со прекумерна тежина, додека една петтина се дебели. Иако често се доживува како првенствено естетски проблем, вишокот килограми директно или индиректно предизвикува многу болести меѓу кои и неплодност, вели гинекологот д-р Бранко Будимировиќ.
„Кај жените, зголемената телесна тежина може да доведе до хормонален дисбаланс, неправилна овулација, полицистични јајници и отпорност на инсулин, што директно влијае на намалените шанси за зачнување. Исто така, почесто се јавуваат компликации за време на бременоста, како гестациски дијабетес и висок крвен притисок“, објаснува гинекологот.
Кај мажите, вишокот телесни масти може да предизвика намалено ниво на тестостерон, зголемен естроген и намален квалитет на спермата, што дополнително ги намалува шансите за оплодување.
Како дебелината влијае на успехот на ин витро оплодувањето?
Статистиките покажуваат дека жените со зголемен индекс на телесна маса (БМИ) имаат пониски стапки на имплантација на ембриони и зголемен ризик од спонтан абортус. Исто така, овие пациенти често бараат повисоки дози на лекови за стимулација на јајниците, а одговорот на терапијата е послаб.
„Масното ткиво во телото и на мажите и на жените се однесува како ендокрино-апокрин орган. Што значи тоа? Ова значи дека на метаболизмот на лекот што се администрира за време на процедурата на ин витро оплодување влијае и количината на масното ткиво. Едноставно кажано, масното ткиво може да го апсорбира администрираниот лек, да го преработи и да го врати во крвта, што директно влијае на дејството на лекот“, објаснува докторот.
Телесните масти може да произведуваат естроген, а премногу естроген ја нарушува вашата способност да забремените. ИВФ не се препорачува за луѓе чиј БМИ е над 30. Затоа, во процедурите за VTO, исклучително се внимава да се осигура дека процентот на масно ткиво е во рамките на референтните вредности.
„Тоа значи дека сите зафати може да се направат само ако индексот на телесна маса, особено кај жените, е помеѓу 19 и 30, бидејќи се што е над тоа доведува до неадекватен одговор од телото. Исто така, подеднакво проблематичен може да биде и пренизок БМИ“, вели гинекологот.
Како да се подобрат шансите за зачнување?
За среќа, и малото слабеење може значително да го подобри репродуктивното здравје, нагласува д-р Будимировиќ.
„Студиите покажуваат дека губењето на само 5-10 проценти од телесната тежина може да придонесе за подобра овулација и да ги зголеми шансите за бременост. Правилната исхрана богата со растителни влакна, здрави масти и протеини, заедно со физичката активност и управувањето со стресот, се клучни чекори кон постигнување на оптимално здравје пред планирање на процедура за бременост или ИВФ“, советува докторот.
