Кога ги гледаме ѕвездите навечер, лесно е да замислиме дека вселената продолжува бесконечно. Но, според најдобрите модели на космологијата, вселената има граници. Таа започнала од субатомска точка наречена сингуларност, која потоа експлодирала при Големиот прасок. Понатаму, видливата вселена е ограничена со хоризонт на настани, граница зад која ништо не може да се набљудува бидејќи космосот се шири побрзо од светлината.
Интересно е што и црните дупки имаат слични карактеристики: сингуларност и хоризонт на настани. Тие се гравитациски „чудовишта“ што го проголтуваат гасот, правот и светлината. Поради овие сличности, некои научници предложија дека нашата вселена можеби постои внатре во црна дупка.
Историја на теоријата
Математиката која ја објаснува вселената е многу слична на таа за црните дупки и произлегува од теоријата на општата релативност на Ајнштајн. Всушност, радиусот на набљудуваната вселена е приближно истиот како кај црна дупка со масата на нашиот космос. Во 1970-тите, физичарите Рај Кумар Патрија и I. J. Good беа меѓу првите што го истражуваа овој концепт. Подоцна, Ли Смолин предложи дека секоја црна дупка создава нова вселена со малку различни физички закони, создавајќи „космолошка природна селекција“.
Вселената е спротивност на црна дупка
Иако има концептуална сличност, нашата вселена всушност е спротивност на црна дупка. Црните дупки завршуваат во сингуларност каде сè се собира и уништува, додека вселената се шири од сингуларноста во Големиот прасок. Хоризонтот на настани на црната дупка е точка од која нема враќање, додека експанзијата на вселената создава сличен ефект за оддалечените галаксии кои се движат побрзо од светлината и исчезнуваат зад космичкиот хоризонт.
Како би можеле да знаеме?
Ако вселената навистина е внатре во црна дупка, научниците очекуваат некаков вид на ориентација – галаксии што се вртеат во одреден правец или постепени промени во остаточната топлина од Големиот прасок. Сепак, најдобрите мерења покажуваат дека вселената е униформна на најголеми размери, што го отежнува потврдувањето на оваа теорија.
Проблемот е и сингуларноста на црната дупка, како и комбинирањето на општата релативност и квантната механика, што сè уште останува нерешено.
Сепак, космолозите се согласуваат дека истражувањето на овие идеи е фасцинантно и можеби ќе доведе до нови откритија. Можеби, еднаш, ќе откријат дека вселената навистина е скриена внатре во црна дупка.
Извор: National Geographic
