Земјите од Западен Балкан наскоро може да се откажат од гасот, благодарение исклучиво на соларните и ветерните електрани, покажа новиот извештај на Глобал енерџи монитор (ГЕМ).
Проектите за соларна енергија и ветер кои се најавени или се во фаза на предизградба или изградба на Западен Балкан имаат вкупен капацитет од 23 GW, што е доволно за производство на четири пати повеќе електрична енергија од централите на гас.
Исто така, сончевата и ветерната енергија може да ги намалат емисиите на CO2 за 103 милиони тони во текот на својот животен век и да заштеди над девет милијарди евра во трошоците за енергија.
Според извештајот на ГЕМ, Албанија, Босна и Херцеговина, Косово, Црна Гора, Северна Македонија и Србија заедно имаат потенцијал да изградат соларни и ветерни електрани со вкупен капацитет од 23 GW, што е за 70 отсто повеќе од пред една година и е споредливи со потенцијалните капацитети во Германија.
Иако Србија во моментов може да се пофали со најголем удел на оперативни електрани (444 MW, или 29 отсто), како и најголем потенцијал за сончева и ветерна енергија во регионот (10,9 GW, или 47 отсто), нашата земја ризикува да заостане зад Албанија. Босна и Херцеговина и Северна Македонија, кои ја надминаа со додавање нови капацитети во последните неколку години.
Дали Западен Балкан навистина ќе го искористи својот потенцијал во однос на сончевата и енергијата на ветерот во поголема мера зависи од владите и законодавните рамки кои треба да го олеснат планирањето на изградбата и издавањето дозволи, велат од ГЕМ.
Оперативните капацитети на соларните и ветерните електрани во регионот сочинуваат само седум проценти од регионалниот енергетски микс (1,5 GW), додека само шест проценти од потенцијалните капацитети (1,3 GW) се во изградба и постои голема веројатност да станат оперативни.
Според коавторот на извештајот, Жанаим Козибаи, Западен Балкан е во единствена позиција бидејќи регионот не е премногу врзан за гасната инфраструктура, па затоа инвестирањето во обновливи извори на енергија претставува поодржлив потег што има економска смисла.
„Сепак, потребна е поголема политичка волја во земјите од регионот, како и поголема поддршка од ЕУ и САД, кои треба да се залагаат за потенцијалот на чиста енергија во регионот, а не да го поддржуваат скапиот, загадувачки гас“, рече. Козибаи.
Од ГЕМ наведуваат дека зонирањето на обновливите извори на енергија треба да се врши со ригорозни мерки за заштита на животната средина, со цел да се намали негативното влијание врз природата и биодиверзитетот. Додаваат и дека локалните заедници треба активно да се вклучат во проектите и да имаат корист од нив.
Фото: pexels
