Сигурно сте рекле „моето срце е полно“ кога сакате да го опишете чувството на голема среќа, љубов или задоволство. Но, дали знаевте дека истата таа среќа понекогаш може да влијае на срцето – и на лош начин? Токму ова се случува со синдромот на среќно срце. Тоа е ретка форма на синдромот Такоцубо, познат и како кардиомиопатија предизвикана од стрес, која се јавува по интензивни позитивни настани, сугерира д-р Нитин Боте, интервентен кардиолог во болницата К Ј Сомаја во Мумбаи.
Што е синдром на среќно срце?
Д-р Боте објаснува дека синдромот на среќно срце, или такоцубо кардиомиопатија, е необична и привремена срцева состојба што најчесто се јавува по големи емоционални пресврти – како што се свадба, изненадување или долгоочекуван состанок.
„Механизмот е ист како кај добро познатиот синдром на скршено срце, само што овде не е предизвикан од тага или стрес, туку од чувство на еуфорија, воодушевување и голема среќа“, вели Боте.
Според него, оваа состојба најчесто се јавува кај жени над 50 години, особено кај оние кои поминале низ менопауза.
Кога се јавува синдром на среќно срце, телото одеднаш лачи големи количини на хормони на стрес.
„Се смета дека хормоналните промени и зголемената чувствителност на ненадејни скокови на хормоните на стрес, како што е адреналинот, го зголемуваат ризикот. Сепак, синдромот може да се појави и кај помлади луѓе, особено ако веќе имаат проблеми со анксиозност или срцеви проблеми“, додава тој.
Овој синдром за прв пат е препознаен во Јапонија во деведесеттите години. Симптомите се слични на срцев удар – болка во градите и отежнато дишење – но без блокирани крвни садови. Наместо тоа, се јавува специфична слабост на срцевиот мускул, каде што долниот дел од левата комора на срцето се шири и отекува, додека горниот дел продолжува да работи нормално. Синдромот го добил името по таа форма, која наликува на јапонската стапица за октопод „такоцубо“.
Иако негативните емоции како што се тагата или стравот се познати предизвикувачи, неодамнешните истражувања покажаа дека силните позитивни емоции, како што се воодушевувањето, среќата или возбудата, исто така можат да го предизвикаат овој синдром. Иако состојбата обично се решава, може да предизвика сериозни компликации – и краткорочни и долгорочни, особено кај луѓе кои веќе имаат нарушено здравје.
Зошто се јавува синдромот на среќно срце?
Кога се јавува синдромот на среќно срце, телото одеднаш лачи големи количини на стрес хормони. Ова предизвикува долниот дел од левата комора на срцето да се надуе, додека горниот дел продолжува нормално да се контрахира.
Симптомите се практично исти како кај срцев удар, но без стеснети или блокирани артерии. Фотографија: Shutterstock
„Симптомите се практично исти како кај срцев удар – болка во градите, отежнато дишење и промени на ЕКГ – но без стеснети или блокирани артерии“, објаснува Боте.
Најчестите предизвикувачи се ненадејни прослави, важни животни успеси, неочекувани добри вести или долго посакувани средби. Во ретки случаи, дури и физичкиот напор или премногу возбуда околу некое достигнување може да биде причина.
Кој е изложен на ризик?
Иако механизмите на овој синдром сè уште не се целосно разјаснети, познато е дека луѓето кои имаат склоност кон анксиозност, депресија или претерано насилни емоционални реакции се изложени на поголем ризик.
Дополнително, луѓето кои веќе имаат срцев проблем, како што е слаб срцев мускул, можат да бидат почувствителни на силни емоционални шокови – дури и позитивни.
Нова студија, објавена во списанието „Трендови во кардиоваскуларна медицина“, покажа дека синдромот такоцубо најчесто ги погодува постарите жени, кои имаат десет пати поголем ризик во споредба со мажите.
Како може да се спречи?
Превенцијата на овој синдром се сведува на тоа лицето да биде свесно за своите емоционални и физички граници.
„Луѓето кои имаат срцево заболување или се на друг начин склони кон насилни реакции треба да научат да се релаксираат, да одат на редовни прегледи и да се обидат постепено да се подготвуваат за ситуации кои можат да предизвикаат силно возбудување“, советува д-р Боте.
Промените во животните навики, како што се практикување јога, медитација (молитва), вежби за дишење и задолжително доволно спиење, исто така помагаат.
Како се лекува?
Според лекарите, синдромот на среќно срце обично исчезнува и не остава трајни ефекти. Затоа третманот обично се сведува на ублажување на симптомите и следење на срцевата функција.
Во зависност од сериозноста на состојбата, лекар може да вклучува лекови како што се бета-блокатори, АЦЕ инхибитори или диуретици. Повеќето пациенти целосно се опоравуваат во рок од неколку недели, но важно е да се продолжат редовните прегледи за да се избегне евентуалното појавување на овој проблем во иднина.
Конечно, синдромот на среќно срце нè потсетува дека дури и добрите чувства, ако се премногу силни, можат да остават трага врз здравјето. Затоа свеста за овој проблем, раното препознавање на симптомите и навремената грижа се најважни за добар исход, вели Боте.
