Спиењето е од клучно значење за физичкото и менталното здравје, а истражувачите се повеќе проучуваат како спиењето може да биде поврзано со болести како што е деменција.
Истражувањето објавено во Alzheimer’s & Dementia: Journal of the Alzheimer’s Association ја разгледа врската помеѓу времето потребно за да се влезе во фазата на брзо движење на очите (РЕМ) и Алцхајмерова болест.
РЕМ спиењето е клучен дел од циклусот на спиење, кога се појавуваат живописни соништа и помага во обработката и консолидацијата на информациите. Времето кое му е потребно на лицето да влезе во РЕМ сон откако ќе заспие се нарекува РЕМ латентност на спиење (REML), а истражувањето се фокусираше на нејзината поврзаност со Алцхајмеровата болест и деменцијата.
Во истражувањето учествувале вкупно 128 луѓе, од кои 64 имале Алцхајмерова болест, 41 имале благ когнитивен пад, а останатите имале нормална когниција. Студијата ги исклучила учесниците со други невродегенеративни нарушувања како што е Паркинсоновата болест или оние кои користеле антипсихотични лекови.
Сите учесници биле на возраст од околу 50 години. Студијата собрала информации за нивната медицинска историја, а учесниците, пред да започне анализата на спиењето, поминале низ различни тестови, вклучително и МРИ скенови, лабораториски и когнитивни тестови. На учесниците, во текот на ноќта, им била правена анализа на спиењето, која вклучувало полисомнографија, која ја снима активноста на мозокот, движењата на очите и другите физиолошки функции. Ова им овозможило на истражувачите да следат кога учесниците влегле во РЕМ сон.
Покрај тоа, биле користени PET скенери за мерење на нивоата на амилоид бета протеин, кој е биомаркер за Алцхајмерова болест, а истражувањето исто така разгледувало три плазма биомаркери – p-tau 181, светлината на неврофиламентите (NfL) и невротрофичниот фактор добиен од мозокот (BDNF).
Истражувачите ги приспособиле анализите на фактори како што се телесна маса, пол, дијабетес и статус на APOE ε4 (ген кој го зголемува ризикот од Алцхајмерова болест).
Резултатите од истражувањето покажале дека учесниците кои чекале подолго за да влезат во РЕМ сон (подолга РЕМ латентност) имале повисоки нивоа на амилоид бета протеин и p-tau 181 и пониски нивоа на BDNF во плазмата, во споредба со учесниците кои влегле во РЕМ сон побрзо.
Овие резултати беа независни од когнитивниот статус на учесниците или статусот APOE ε4. Дури и откако беа земени предвид можните лажни позитиви, поврзаноста помеѓу амилоид бета протеинот и BDNF остана значајна, што укажува на важна врска што може да помогне во разбирањето на Алцхајмеровата болест. Дополнително, учесниците кои имале помалку РЕМ сон и сон со бавни бранови имале повисоки нивоа на p-tau 181, протеин поврзан со невролошки заболувања како што е Алцхајмерова болест.
Авторот на студијата, д-р Јуе Ленг за Medical News Today истакнал дека РЕМ спиењето, особено времето потребно за влез во РЕМ, е потенцијално важно кај Алцхајмеровата болест. Иако истражувањето не може да потврди причинско-последична врска, латентноста на РЕМ спиењето може да послужи како маркер за рано откривање на Алцхајмерова болест.
Сепак, истражувањето има неколку ограничувања. Не може да докаже дека одложеното РЕМ спиење предизвикува Алцхајмерова болест. Исто така, бројот на учесници бил релативно мал. Иако истражувачите открија дека учесниците со благ когнитивен пад или Алцхајмерова болест чекаат подолго за РЕМ сон од учесниците без когнитивно оштетување, овие резултати не беа статистички значајни.
Исто така, бидејќи студијата траела само една ноќ, можеби не ги одразувала во целост типичните модели на спиење на учесниците. Истражувачите, исто така, забележуваат дека многу учесници немале доволно количество на бавен сон, што може да влијае на генерализираноста на резултатите.
Но, и покрај овие ограничувања, истражувањата сугерираат дека РЕМ спиењето може да игра важна улога во истражувањето на Алцхајмеровата болест, заедно со спиењето со бавни бранови. Експертите веруваат дека понатамошното истражување со поголеми и поразновидни примероци може да обезбеди подлабоко разбирање на улогата на РЕМ спиењето и неговиот потенцијал во рано откривање на деменција. Ова истражување ја нагласува можната важност на РЕМ спиењето кај Алцхајмеровата болест и отвора нови области за разбирање како моделите на спиење можат да го модифицираат ризикот од деменција.
