ЕУ усвои нови правила со цел регулирање на безбедноста на играчките, воведувајќи дигитален пасош за подобра следливост на играчките продавани преку интернет и забрана на хемиски супстанци штетни за децата.
Сирена купена од кинески глобален продавач, која може да предизвика опасност од гушење или вмрежување поради долг кабел, слуз („slime“) која содржи бор, што може да го оштети репродуктивниот систем, и магнетни играчки кои ризикуваат да бидат проголтани — само некои од примерите оценети од Toy Industries of Europe во нивната студија за правилата за безбедност во ЕУ.
Асошцијата Toy Industries of Europe, која ги претставува водечките производители на играчки, наведува дека купиле над 100 небрендирани играчки преку онлајн платформи како AliExpress, Amazon Marketplace, Shein и Temu, и утврдиле дека 80 % од играчките не ги исполнуваат правилата за безбедност на ЕУ.
За да се справи со овој проблем, според новите правила усвоени во понеделникот, сите играчки ќе мора да имаат дигитален пасош на производот, што ќе овозможи и потрошувачите и регулаторите да проверат дали секоја играчка е усогласена со законите на ЕУ.
Увозниците ќе мора да поднесуваат дигитални пасоши на производот на границите на ЕУ, дури и за играчките што се продаваат преку интернет. Нов ИТ систем ќе прегледува сите дигитални пасоши на надворешните граници на ЕУ и ќе идентификува пратки кои треба детални царински контроли.
Европскиот парламент сега мора да го одобри текстот пред правилата да стапат во сила, и новите правила целосно ќе се применуваат по транзициски период од 4,5 години, за индустријата да се прилагоди.
„Ова ќе ги поедностави мерките против небезбедни играчки во ЕУ и ќе обезбеди дека сите производители на играчки можат да конкурираат подеднакво и фер“, соопшти Европскиот совет по одобрувањето.
Силвија Маурер, директорка за координација на застапување во организацијата за заштита на потрошувачите BEUC, за Euronews рече дека воведувањето на дигитален пасош е важен прв чекор кон подобра следливост и поефикасни надзори и царински проверки.
Меѓутоа, таа додаде дека „надлежните треба да може да ги држат онлајн продавниците одговорни за неусогласени играчки продадени преку нивните платформи кога не може да се идентификува друг економски оператор“.
Различни студии покажале дека многу играчки купени однадвор на Европа, главно по онлајн платформи, не ги исполнуваат стандардите на ЕУ за безбедност.
Согласно истражувањето на BEUC за платформата Temu, кинеската онлајн платформа „е влезна точка за опасни производи во Европа“.
Temu долго време е под истрага за прекршување на правилата на Европа. Во јули оваа година, Европската комисија утврди дека платформата за е-трговија го прекршила Законот за дигитални услуги (DSA) за неадекватна проценка на ризиците од нелегални производи продавани на својата веб-страница.
Нови забранети хемикалии
Новата регулатива исто така ја шири забраната на канцерогените, мутагетичките и токсични за репродукција хемикалии во играчките, за да вклучи и други штетни супстанци како ендокрини нарушувачи.
Ендокрините нарушувачи се супстанции кои го нарушуваат нормалното функционирање на хормоналниот систем во телото, како бисфенолите и фталатите. Изложувањето на нив може да биде опасно дури и во многу мали дози и да има ефекти подоцна во животот.
Бидејќи ендокриниот систем и мозокот на децата се сè уште во развој, тие се особено подложни на супстанции кои влијаат врз растот и развојот.
Новите правила воведуваат и ограничена забрана на намерна употреба на PFAS — штетни “вечни хемикалии” поврзани со рак и други сериозни здравствени ризици — во играчките, со исклучоци за компоненти неопходни за електронски или електрични функции каде што супстанцата е целосно недостапна на децата.
Борбата против вечните хемикалии
Забраната за PFAS е честа тема на агендата на ЕУ за законодавство, но сè уште не е донесена конечна одлука.
Данска, Германија, Холандија, Норвешка и Шведска заедно доставија предлог до Европската комисија во 2023 година за забрана на производство, продажба и употреба на речиси сите PFAS според регулативата REACH.
Откако Комисијата се подготвува да ја ревидира својата химиска регулатива во 2026 година, повиците за оваа забрана стануваат сè погласни.
„Како и многу други граѓани низ Европа, имам PFAS во моето тело. Тестирав позитивно на шест од 13 PFAS, вклучувајќи некои што се класифицирани како токсични за репродуктивното здравје,“ рече Европската комесарка за животна средина, Џесика Росвал по неодамнешното тестирање.
„Тоа само го засилува моето решење да продолжам да работам за посилен акцент на ниво на ЕУ. Мој приоритет е да се работи за брза забрана на PFAS во производи за потрошувачи“, додаде таа.
Во моментот на објавување, Temu не одговори на барањето на Euronews за коментар.
