Биометриската регистрација за патување во ЕУ можеби нема да биде целосно спроведена уште девет месеци, при што граничните службеници ќе имаат дозвола да ги олеснат правилата за да се избегнат редици или хаос на пристаништата откако системот конечно ќе стапи во сила.
За нешто повеќе од две недели, Евротунел, Евростар и Пристаништето Довер ќе отворат нови биометриски киосци за регистрација во Велика Британија, инсталирани со инвестиција од десетици милиони фунти.
Но, системот ќе почне да важи од 12 октомври, и тоа само за мал дел од патниците, а целосното спроведување нема да биде задолжително до 12 април 2026.
Според Евростар, ќе има дополнителен период на прилагодување од 90 дена, за време на кој системот за влез-излез (EES) може да биде скалесто намален, под упатство на француските гранични власти, во случај на оперативни проблеми.
Што предвидува новиот систем?
Долго одложуваниот нов систем бара сите државјани кои не се од ЕУ да дадат отпечатоци од прсти и фотографија пред влез во ЕУ. Податоците и биометриските карактеристики ќе се чуваат во централна европска база три години.
Биометриските податоци мора да се прибираат на граница, под надзор на имиграциски службеници. Патниците кои летаат кон ЕУ ќе ги поминуваат проверките по слетувањето на аеродромите во ЕУ.
Се очекуваат големи редици и доцнења, особено на преминот преку Ла Манш, каде што патниците поминуваат преку француската гранична контрола во Велика Британија. Тоа значи дека биометриските проверки мора да се завршат пред поаѓање, и сите проблеми ќе се појават на британска страна, пред патниците да влезат во воз или траект.
Фазна имплементација наместо „голем старт“
Операторите го поздравија преминот од т.н. „голем старт“ кон фазна имплементација.
Евротунел, кој го управува Le Shuttle за моторни возила низ тунелот, има инвестирано 80 милиони евра во инфраструктура за EES од двете страни на тунелот, вклучувајќи 224 киосци во нови покриени објекти во Фолкстон и Кале.
Секое возило ќе биде препознаено преку камера за регистарски таблици, и ќе биде насочено кон конкретен киоск. Возачите и патниците ќе треба да излезат од возилата за да се фотографираат и да дадат отпечатоци.
Постапката треба да трае околу две минути по лице. Според Евротунел, тоа ќе има „минимално влијание“ на просечното време на патување од 90 минути од автопатот М20 во Англија до автопатот А16 во Франција.
Јан Лериш, главен извршен директор на Getlink, сопственик на Евротунел, изјави дека брзината на премин е клучна конкурентна предност на компанијата и дека високата инвестиција е оправдана.
Евростар и Довер – подготовки во тек
Евростар и станицата Лондон Сент Панкрас Хај Спид потрошиле околу 10 милиони фунти на киосци, вклучително и субвенција од 3,5 милиони фунти од Министерството за транспорт (DfT).
Според Симон Лежеун, главен службеник за станици, патниците ќе може да ја завршат регистрацијата во околу 10 минути. И покрај новите формалности, Евростар ќе продолжи да препорачува пристигнување 75 минути пред поаѓање на возот.
Пристаништето Довер постави речиси 100 киосци за EES, еден милја западно од главниот влез во ферибот пристаништето, на новоосвоена земја од морето, што чинеше 45 милиони фунти.
Сега, повеќето возила ќе мора да поминат преку западниот дел на пристаништето, каде ќе ги завршат биометриските формалности, пред да продолжат до источниот дел за да се качат на фериботите за преку Ла Манш.
Минатата година пристаништето потроши и 17 милиони фунти за изградба на покрив во источните докови за EES – чија употреба сега е неизвесна.
