Чадот беше пречекан со силен аплауз од илјадници аџии и туристи кои чекаа на плоштадот Свети Петар во четврток. Тоа значеше дека еден од 133-те кардинали во капелата добил двотретинско мнозинство, неопходно за да победи на конклавата – тајниот, вековен ритуал за избор на нов папа.
Како дополнителна потврда дека конклавата завршила, заѕвонија ѕвоната на базиликата Свети Петар. Папата беше избран на вториот ден од гласањето, по четвртото гласање.
Во 19:13 часот, 65 минути по белиот чад, завесите на централниот балкон на Ватиканската базилика беа отворени. Кардиналот протоѓакон, Доминик Мамберти, се појави пред толпата и со свечен глас ги изговори историските зборови:
„Annuntio vobis gaudium magnum: Habemus Papam…“, проследено со името на новиот папа: кардинал Роберт Превост, кој го зеде папското име Лав XIV.
Плоштадот избувна во радост. Стотици ѕвона заѕвонија низ целиот Рим додека се вееја знамиња, а многу верници возбудено се прегрнаа. Меѓу извиците „Да живее Папата!“ и пеењето на Ту ес Петрус, новиот наследник на свети Петар се појави пред светот за првпат. Облечен во бело и со спокоен гест, тој ја поздрави толпата со апостолски благослов, заблагодарувајќи им се на своите браќа кардинали за довербата и барајќи молитви за неговата мисија.
Така започна нова етапа за Католичката црква, обележана со надеж и очекување. Во наредните денови, папата Лав XIV ќе ја одржи инаугуративната миса со која формално ќе го започне својот понтификат.
Неговиот претходник, папата Франциск, почина во април на 88-годишна возраст. Неговиот наследник беше брзо избран, особено имајќи го предвид големиот број кардинали што учествуваа во конклавата. Огромното мнозинство беа кардинали именувани од самиот Франциск, кој настојуваше да ја направи Црквата поинклузивна и глобална.
Некои набљудувачи сметаат дека изборот на Превост може да значи континуитет со визијата на Франциск, но нема гаранција – особено затоа што дел од кардиналите што го избраа доаѓаат од конзервативни средини кои беа критични кон папството на Франциск.
Франциск ги налути некои конзервативни кругови со својата отвореност кон мигрантите, бегалците и ЛГБТК+ заедницата, како и со повиците за дејствување по климатската криза.
Меѓу фаворитите пред почетокот на конклавата беа Пјетро Паролин, државен секретар на Ватикан; Луис Антонио Тагле, реформатор од Филипините; Петер Ердо, традиционалист од Унгарија; Роберт Сара, кардинал од Гвинеја кој го критикуваше папството на Франциск; и самиот Роберт Превост, умерен американски кардинал.
Но, како што вели старата папска поговорка: „Кој влегува во конклавата како папа, ја напушта како кардинал“. Само малкумина фаворити успеваат да ги поминат сите рунди на гласање. Таков беше случајот и со Франциск, кој во 2013 година не беше меѓу главните имиња.
На предконклавните состаноци, кардиналите се согласија дека новиот папа треба да биде „мост и водич за дезориентираното човештво обележано од кризата на светскиот поредок“.
Опфатени беа бројни прашања – од евангелизацијата, финансиите на Ватикан, сексуалната злоупотреба од страна на свештени лица, глобалните конфликти, до грижата за сиромашните и мигрантите.
Еден од главните приоритети на новиот папа ќе биде зајакнување на црковното единство во услови на внатрешни разлики и растечка поларизација. Некои експерти предупредуваат на реален ризик од раскол, по две децении во кои Црквата имаше папи на спротивните краеви од идеолошкиот спектар: конзервативниот Бенедикт XVI и прогресивниот Франциск.
Клучна точка за обединување ќе биде американската католичка заедница, каде што Франциск беше фигура што предизвикуваше поделби. Некои епископи беа силни поддржувачи на Доналд Трамп, додека други беа критички настроени кон политиките на САД. Рана посета на Америка би можела да се најде високо на агендата на Лав XIV.
Папата има клучна улога на меѓународната сцена, особено во спречувањето на религијата да стане линија на поделба. Лав XIV ќе се соочи со предизвиците на тековните конфликти – во Украина, Блискиот Исток и Судан – како и со прашањата поврзани со миграцијата, климатската криза, верските слободи и човековите права.
Наследството од сексуалната злоупотреба фрли долга сенка врз понтификатот на Франциск. Тој бавно го согледа обемот и системската природа на проблемот и на почетокот не ја разбираше болката и гневот на жртвите. Таа болка останува, и пристапот на Лав XIV ќе биде под внимателно набљудување.
