Повеќето од нас го слушнале советот дека треба да го намалиме внесот на сол ако имаме висок крвен притисок. Сепак, неодамнешна студија покажува дека зголемениот внес на калиум може да има посилен ефект врз крвниот притисок отколку намалувањето на натриумот. Истражувачите открија како телото ги регулира натриумот, калиумот и течностите, и зошто мажите и жените реагираат различно.
Повеќе телесни системи како што се бубрезите, срцето, дигестивните органи и хормоните работат заедно за да одржат рамнотежа на течности и електролити, што е клучно за стабилен крвен притисок.
Хипертензијата (висок крвен притисок) е главен фактор на ризик за срцеви заболувања и мозочен удар, а нејзината преваленца се зголемува на глобално ниво – особено кај постарата популација и оние кои консумираат типична западна исхрана богата со преработена храна богата со натриум и сиромашна со овошје и зеленчук.
Исхраната што вклучува голема количина на натриум (сол) и недоволно калиум не е во согласност со природните потреби на нашето тело – телото не е „програмирано“ да функционира најдобро во такви услови.
Зошто калиумот е поважен отколку што мислите?
Истражувањата одамна покажаа дека вишокот натриум го зголемува крвниот притисок, додека калиумот помага да се намали. Сепак, една нова студија оди чекор понатаму, сугерирајќи дека односот на калиум и натриум во исхраната е клучен.
Кога овој сооднос е нарушен (што е случај кај повеќето современи диети), крвниот притисок се зголемува, а со тоа и ризикот од кардиоваскуларни заболувања и предвремена смрт. Но, зголемувањето на внесот на калиум – дури и без драстично намалување на натриумот – може да доведе до подобра контрола на крвниот притисок.
Разлика во половите
Интересно е што моделот покажува јасни разлики меѓу половите. Мажите генерално се посклони кон развој на висок крвен притисок отколку жените пред менопаузата, но тие исто така реагираат побрзо на промени во исхраната, како што е зголемувањето на калиумот.
Мажите генерално се посклони кон развој на висок крвен притисок отколку жените пред менопаузата.
Студијата укажува на разлики во хормоните, функцијата на бубрезите и обработката на електролити. На пример, бубрезите кај жените реапсорбираат помалку натриум, што придонесува за намалување на крвниот притисок под истите нутритивни услови.
Што покажува симулацијата?
Користејќи податоци од студии на животни, истражувачите симулирале како телото реагира на висок внес на натриум или калиум:
Удвојување на внесот на натриум: Нивото на натриум во крвта малку се зголемува, но крвниот притисок значително скока – особено кај мажите.
Зголемен внес на калиум: И натриумот и калиумот се излачуваат во урината, помагајќи во стабилизирање на крвниот притисок – дури и при висок внес на натриум.
Предност на жените: Поради физиолошките разлики, жените чувствуваат помал скок на притисок поради вишокот натриум. Нивните бубрези испраќаат повеќе натриум до макула денса – сензор кој му сигнализира на телото да престане со реапсорпција на натриум и да ги опушти крвните садови.
Што да се јаде?
Станува збор за рамнотежа, а не само за намалување на солта. Додадете повеќе храна богата со калиум:
банани
брокула
спанаќ
сладок компир
авокадо
грав и леќа
Овие намирници не само што помагаат во балансирањето на натриумот, туку и го поддржуваат здравјето на срцето.
Истражувањата одамна покажаа дека вишокот натриум го зголемува крвниот притисок, додека калиумот помага да се намали.
Заклучок: Балансот е клучот
Ново истражување ја истакнува важноста на рамнотежата помеѓу натриумот и калиумот. Бидејќи мажите и жените реагираат различно на промените во исхраната, персонализираната исхрана би можела да стане иднината на контролата на крвниот притисок.
„Нашето истражување сугерира дека додавањето храна богата со калиум, како што се бананите или брокулата, би можело да има поголем позитивен ефект врз крвниот притисок отколку самото намалување на внесот на натриум“, изјави проф. Анита Лејтон од Универзитетот во Ватерло.
Иако се очекуваат повеќе истражувања за тоа како лековите комуницираат со овие системи, едно е сигурно: Вашето следно одење во продавница може да направи повеќе за вашето срце отколку посетата на аптека.
