По години на тестирања, ветувања и одложувања, автономните автомобили – без возач, без раце на воланот – се подготвени да пристигнат на улиците на Лондон. Но, како и секоја технолошка револуција, патот до автономијата не е ни прав, ни лесен.
Американската компанија Waymo, лидер во технологијата за самоуправувачки возила, најави дека веќе во 2026 година ќе ги пушти своите роботаксисти во Лондон, што ќе биде прв ваков проект во Европа. Возилата ќе нудат патувања „без човечки возач зад воланот“, нешто што до неодамна звучеше како научна фантастика.
Иако најавата изгледа спектакуларно, Британија сè уште нема подготвена правна рамка што ќе им овозможи на ваквите возила целосно да функционираат без човечка интервенција. Владата се надева дека првите регуларни тестирања на автономни такси возила ќе започнат во пролет 2026, но експертите предупредуваат дека дел од нив ќе мора да имаат и „сигурносен возач“ во случај технологијата да затаи.
„Ова е голем чекор кон иднината, но уште не сме таму,“ велат транспортните аналитичари. „Лондон е хаотичен, непредвидлив град – преполн со пешаци, тесни улици и возила што не се однесуваат како во американските градови. Прашање е дали алгоритмите ќе се снајдат во таа реалност.“
Компанијата Wayve, британски стартап поддржан од Uber, исто така најави пилот-програма за автономни возила на јавни патишта, но и тие признаваат дека вистинската автономија сè уште бара време.
Во меѓувреме, власта гледа огромен економски потенцијал – 38.000 нови работни места и милијарди фунти инвестиции во иднината на транспортот. Но зад футуристичката фасада се кријат и сериозни дилеми: што ќе се случи со 300.000 возачи на такси и приватни возила, и дали луѓето ќе се чувствуваат безбедно во автомобил што управува сам?
„Кој ќе стави потпис за да дозволи автомобил без возач да се движи низ Сохо во петок вечер?“ прашуваат лондонските таксисти, кои со доза на цинизам додаваат: „Нека обидат, па ќе видиме колку долго ќе трае.“
И покрај скепсата, иднината веќе чука на вратите. Waymo тврди дека нивните возила имаат зад себе над 100 милиони километри автономно возење во САД – со драматично помалку несреќи од човечките возачи. Ако планот успее, Лондон би можел да стане првиот европски град со автономни такси во редовен сообраќај.
Но додека регулаторите ги составуваат последните закони, еден заклучок е јасен – револуцијата на патиштата започна, а прашањето веќе не е дали, туку кога ќе го оставиме воланот на вештачката интелигенција.
Извор:The Guardian
