Скриена меѓу Франција и Шпанија, Андора е една од најнеобичните и најинтересните европски држави. Иако мала по површина, нејзината историја, политички систем и специфичности ја издвојуваат од сите околни земји.
Андора е една од најстарите држави во светот – четиринаесетта по ред според историската континуитетност. Иако е шеснаесетта најмала земја глобално, нејзината традиција и институционална стабилност се речиси милениумски.
Потоа, политичкиот систем е вистинска реткост. Наместо еден владетел, Андора има двајца копринцеви: претседателот на Франција и бискупот на Ургељ од Шпанија. Иако нивната улога е претежно церемонијална, оваа уставна поставеност е еден од најстарите зачувани политички модели во Европа.
Главниот град, Андора ла Веља, е највисоко поставениот главен град на Стариот континент – на 1.013 метри надморска височина, со што државата добива планински карактер и природен амбиент што ја издвојува од соседите.
Андорците, пак, живеат навистина долго. Државата се наоѓа веднаш зад Јапонија според очекуваниот животен век, што ја прави едно од најдолговечните населенија во светот.
Уште една особеност е јазикот. Каталонскиот е единствениот официјален јазик во Андора – единствена земја во светот што го има прогласено за државен, иако се говори и во делови од Франција и Шпанија.
Андора нема сопствена војска. Во случај на опасност, земјата според договорните обврски би ја заштитиле Франција и Шпанија. Ова е една од ретките држави во Европа без организирани вооружени сили.
Покрај тоа, повеќе од 70% од територијата на Андора е прогласена за национален парк – природен резерват под заштита на УНЕСКО, што ја прави еден од најзелените простори во Европа.
Безбедноста е уште една од посилните страни на оваа планинска држава. Криминалот е речиси неекзистентен, а Андора важи за една од најсигурните држави на светот – што ја прави честа изборна дестинација за туристи.
Интересно е и тоа што од четирите најмали европски држави (без Ватикан), најголема е токму Андора – со 468 квадратни километри, пред Монако, Лихтенштајн и Сан Марино.
Конечно, Андора нема сопствена централна банка ниту национална валута. Денес го користи еврото, а пред тоа во оптек биле шпанската песета и францускиот франк. И покрај тоа, не е членка на еврозоната со право на монетарно одлучување.
Андора, со својот планински пејзаж, необичен политички систем и исклучителна безбедност, останува една од европските држави што успеала да ја зачува оригиналноста и стабилноста мошне подолго од многу поголеми нации.
