Членката на Извршниот одбор на Академијата за развој на демократијата (АРД) Александра Јерков вчера ја претстави иницијативата за измена на законската дефиниција на силување во земјите од Западен Балкан. Таа појасни дека сите земји од Западен Балкан ја задржале застарената и неточна дефиниција на силување, која подразбира употреба на физичка сила или закана со физичка сила, што најчесто не се случува бидејќи жртвите реагираат на различни начини и не даваат физички отпор, што им оневозможува да докажат дека е сторено кривично дело над нив.
Таа објасни дека истражувањата покажуваат дека повеќе од 85% од жените во ситуација на силување се „замрзнуваат“, а ова е уште поекстремно кога станува збор за девојчиња, каде што 98% од нив не даваат физички отпор на силувачот. Ваквата реалност не е опфатена со важечката законска дефиниција на силување, па жртвите речиси и да не можат да докажат дека биле силувани, дури и кога ќе се одлучат, и покрај сите други пречки, да пријават што им се случило. Освен што е неточна и застарена, сегашната законска дефиниција на силување не е во согласност со меѓународните стандарди и со одредбите од Истанбулската конвенција на Советот на Европа, која сите земји од регионот ја имаат ратификувано.
Поради тоа, Академијата за развој на демократијата ја покрена иницијативата низ целиот регион на Западен Балкан за измена на законската дефиниција на силување, така што секој сексуален однос без јасна согласност да се смета за силување, а условот за употреба на физичка сила да се исфрли од законот. Александра Јерков изјави дека АРД во претходниот период направил детална анализа на кривичните закони во сите земји од регионот и предложил конкретни измени и амандмани што треба да се усвојат. Паралелно со ова, АРД интензивно работеше со политичките партии за овие измени да бидат усвоени во парламентите. Мија Јаворник и Александра Јерков, како координаторки, неколкупати ги посетија сите земји што учествуваат во проектот и одржаа серија состаноци со политички партии, парламенти, министерства, невладини и меѓународни организации во нив.
Александра Јерков изјави дека Црна Гора веќе ги усвоила измените на кривичниот законик со кои се воведува потребата од согласност во дефиницијата на силување. Таа истакна дека во Федерацијата Босна и Херцеговина се предложени измени на кривичниот законик кои исто така го отфрлаат условот за употреба на физичка сила и воведуваат согласност. Косово исто така усвои измени на законот со кои се предвидува постоење на согласност за сексуален однос, а во Собранието на Косово беше организирана конференцијата „Само ДА значи ДА“, на која присуствуваа претставници на сите релевантни институции и меѓународни организации. Кога станува збор за Северна Македонија, таму се воспоставени контакти со сите политички партии и се очекува оваа тема да биде ставена на дневен ред веднаш штом новата влада започне со работа. Во Албанија постои начелна подготвеност за усвојување на измените на кривичниот закон, и потребно е да се воспостават дополнителни контакти со политичките партии и надлежните институции. Јерков нагласи дека владејачката партија во Србија не покажала апсолутно никаков интерес да ја стави оваа тема на дневен ред, да расправа за неа, па дури ни да ја земе предвид, со што би се овозможила подобра заштита на жртвите од силување.
Проектот „Развивање на политики за борба против сексуалното насилство врз девојчиња и жени на Западен Балкан“ Академијата за развој на демократијата го реализира со поддршка од Лабуристичката партија на Велика Британија и Вестминстер фондацијата за демократија.
