Во рамките на оскаровската ревија во кино Синеплекс Скопје, македонската публика имаше ретка можност да го доживее на големото платно A Complete Unknown — најновиот филм на Џејмс Менголд, во кој се интерполирани биографскиот наратив, авторефлексивната постапка и поетиката на визуелната деконструкција. Наместо уште еден стандарден биографски филм, Менголд режира кинематографска медитација за идентитетот и уметничката трансформација, отворајќи го прашањето кој и што е Боб Дилан—симултано и реална личност и културен конструкт.
Менголд, автор чиешто творештво често оперира на линијата помеѓу митот и човекот (Walk the Line, Logan), тука го радикализира својот интерес за трансформацијата, фокусирајќи се на клучниот период од 1965–1966, кога Дилан преминува од акустичниот фолк во електричниот рок и ја менува својата уметничка парадигма, а со тоа и културната клима во САД. Во центарот на овој процес не е само хронолошката реконструкција, туку и филмската експресија на една егзистенцијална криза: како да се биде доследен на себе кога уметноста сама по себе е непостојана и во постојана промена.
Тимоти Шаламе го збогатува проектот со перформанс кој одбива да се сведе на миметичка имитација. Наместо да го копира Дилан, тој го реинтерпретира, претворајќи го телото во медиум преку кој се манифестира постојаната недефинираност на субјектот.
Кинематографијата на Пиус Стристер суптилно го поддржува овој концепт. Камерата се движи со несигурна флуидност, одразувајќи го внатрешниот немир на протагонистот. Во одредени секвенци се користат документаристички техники, кои ја засилуваат илузијата на историска непосредност, додека други сцени — особено оние во кои Дилан се соочува со творечка блокада или медиумски притисок — се обликувани во експресионистички композиции, со кои се визуелизира внатрешната состојба на ликот. Менголд не се плаши да го искриви просторот и времето, овозможувајќи му на визуелниот јазик да функционира како наративен агент.
Саундтракот е вклучен во наративната структура како илустративен елемент и како своевиден мета-коментар. Акустичните фолк-песни функционираат како диегетички сегменти — дел од настаните на екранот, додека електричните изведби, особено оние поврзани со контроверзната појава на Дилан на фестивалот во Њупорт, се третирани како надреален, не-диегетички одек — како звучна симболика на неговото естетско ослободување. Тишината меѓу песните се третира со иста важност како и самата музика, создавајќи рефлексивен простор за контемплација.
Филмот не ја губи од предвид историографската димензија. Контекстот на шесеттите години е умешно интегриран: од контракултурните движења и политичките тензии до медиумските репрезентации што го моделираат јавниот имиџ на Дилан. Притоа, Менголд не ја репродуцира историјата — тој ја реактивира, претворајќи ја во жив текст. Преку внимателно избрани интертекстуални алузии (на пример, суптилни референци на I’m Not There од Тод Хејнс и документарецот No Direction Home на Мартин Скорсезе), тој влегува во дијалог со традицијата на биографскиот жанр, но и ја надминува неговата структура, креирајќи авто-филмска критика.
A Complete Unknown е редок пример на филм што успева да биде истовремено интимен портрет, културна анализа и визуелна поетика. Она што Менголд го постигнува во ова дело не е само реинвенција на еден од највлијателните уметници на 20 век, туку и радикална ревизија на самата форма на биографскиот филм. Наместо да ни понуди одговори, филмот нè води низ процесот на запрашување и обмислување — и токму во тој процес се кристализира неговата вистинска вредност.
