Вкупно 51,100 жени и девојки беа убиени во 2023 година од нивните интимни партнери или членовите на семејството, покажуваат податоците на UN Woman. Многу од нив претходно пријавиле насилство и нивните убиства можеле да се спречат.
Оваа страшна статистика ја истакнува разорната реалност на насилството врз жените и итната потреба од поголема свесност, системи за поддршка и дејствија за да се спречат вакви трагедии. Тоа е потсетник дека препознавањето на знаците на насилство и обезбедувањето ресурси и заштита можат да спасат животи.
Фемицидот се дефинира како убиство на жена или девојка поради нејзиниот пол. Тој е една од најекстремните форми на родова дискриминација и насилство и често се поврзува со длабоко вкоренети социјални, економски и културни нееднаквости меѓу мажите и жените. Фемицидот не се случува само поради лични конфликти, туку многу често е последица на структурни нееднаквости, како што се традиционалните родови улоги, социјалните норми, економската зависност на жените, како и недостатокот на соодветни законски мерки и заштита.
Латинска Америка е една од најголемите региони каде фемицидот е широко распространет. Во некои земји, како што е Мексико, бројот на убиства на жени е алармантно висок. Мексико се соочува со огромен број на фемициди секоја година, со многу жени кои се убиени од партнери или роднини. Овој проблем е толку сериозен што некои земји ги воведоа законите за фемицидот, но дури и со овие мерки, ситуацијата не се менува доволно брзо.
Во некои европски земји, како што се Италија и Шпанија, фемицидот исто така претставува голем проблем. Во Италија, бројот на жени убиени од страна на нивните партнери или сопрузи е голем, и покрај напорите за поголема превенција и заштита.
Во Азија, земји како што се Индија, Пакистан и Бангладеш исто така се соочуваат со високи стапки на фемицид, често поврзани со проблеми како што се родови стереотипи, традиционални норми и насилство во семејството. Во некои случаи, фемицидите се резултат на “доворени” убиства, каде што семејствата се обидуваат да ја решат “срамот” на семејството од страна на убивање на жената.
Во САД, фемицидот е исто така сериозен проблем, особено во контекст на насилство во врските. Статистиките покажуваат дека многу жени се убиени од страна на партнерите, а многу од нив се претходно жртви на домашно насилство. Постојат и напори за да се намали бројот на фемициди преку различни иницијативи и кампањи, но проблемот останува голем.
Причините за фемицид се:
Домашно насилство: Фемицидот е тесно поврзан со домашното насилство, каде што мажите, често во рамките на интимните врски, убиваат жени поради контрола, ревност или други психолошки и социјални причини.
Културни и социјални норми: Во многу општества, жените се третираат како понижени и се сметаат за подложни на насилство. Тие често немаат пристап до правдата или немаат можност да се ослободат од насилните партнери.
Неказнивост: Во некои земји, недостатокот на ефективни закони и казни за насилниците допринесува за продолжување на фемицидите. Многу убиства не се истражуваат доволно, а насилниците често избегнуваат казна.
Постои начин да се превенира фемицидот преку креирање на програми кои ќе едуцираат за родова еднаквост, правата на жените и последиците од насилството врз жените. Со зајакнување на законите кои се однесуваат на насилство врз жените, како и подобрување на нивната примена, но и со поддршка за жртвите на домашно насилство преку безбедни прифатни центри, помош и правни услуги.
Фемицидот е сериозен и глобален проблем кој ги надминува границите на индивидуалните земји и култури. За да се намали неговиот број, неопходно е да се имплементираат поефикасни стратегии кои се фокусираат на едукација, правна заштита и поддршка на жените, како и на создавање на култура на почитување на женските права.
