На 4 мај 1980 година, тој почина, а четири дена потоа беше погребан човекот чиј лик и дело никогаш не престануваат да ја интригираат пошироката јавност. Зборуваме за најпознатиот и, во светот, највлијателниот и најпочитуваниот Хрват на сите времиња. Секако, зборуваме за Јосип Броз Тито.
И кога ќе помислите дека интересот за Маршалот и претседателот на Југославија почнал да се намалува, се појавуваат нови „интриги“. Имено, уште за време на животот на Тито, а особено по неговата смрт, започнале шпекулации за неговото „вистинско“ потекло. Многу теории на заговор, според кои Тито не бил момче родено во сиромашно загорско семејство во Кумровец, туку таен агент од аристократско руско потекло, никогаш не биле докажани од никого.
За да се реши оваа мистерија еднаш засекогаш, доскоро политичарот Драган Приморац неодамна ги понуди своите научни услуги. Тој би го направил ова со ДНК анализа на останките, за што би му биле потребни десет грама од починатиот. Дали Приморац ќе успее во својот план зависи пред сè од волјата на семејството на починатиот, но и од надлежните органи во Белград, каде што се наоѓа последното почивалиште на Јосип Броз Тито. Ако го прашате градоначалникот на Белград, секое, дури и привремено, сквернавење на гробот на Тито е добра работа. За среќа, тој воопшто не е прашан за ништо. Пред да го дадам моето мислење за „вистинскиот“ Тит, еве еден краток преглед на потеклото на теориите на заговор за потеклото на Тит.
Треба веднаш да се каже дека поводот за сите теории е всушност успехот на Тито. Прво, неговиот воен успех, како командант на најдобро организираното и најефикасното антифашистичко движење на отпорот во Европа за време на Втората светска војна, а потоа и неговиот политички успех, како еден од најпочитуваните и највлијателни државници од периодот на Студената војна.
Нацистите веќе беа загрижени од прашањето кој е лицето што се осмелува да им се спротивстави и да предизвикува сè повеќе проблеми од ден на ден. Неколку германски команданти заробени во 1942 година, кои имале можност да разговараат со Тито, биле изненадени што необразован металски работник од селско потекло може да изгледа толку елегантно и да звучи толку интелектуално.
По војната, потеклото на Тито стануваше сè поинтересно за вчерашните воени сојузници, а наскоро и политички противници, во Вашингтон и Лондон. Така, во 1955 година, извесен Маријан Џон Маркул, американски државјанин роден во Ливно, се обратил до ФБИ со цел да ги предупреди американските власти за вистинското потекло на Тито.
Претставувајќи им се на агентите како левичар кој во неколку наврати разговарал со Тито, Маркул предупредил дека на Тито со кого разговарал пред војната му недостасуваат два прста, додека на Тито кого го сретнал по војната му недостасуваат сите негови прсти. Исто така, за разлика од необразованиот предвоен Тито, повоениот Тито бил одлично образован и добро свирел на пијано. Маркул дополнително предупреди на разликите во висината на звукот, темброт и акцентот.
Според него, „вистинскиот“ Тито бил заменет во Русија во 1930-тите со лице кое всушност е советски офицер, што само го докажува заедничкиот советско-југословенски (антизападен) заговор, поради што Американците треба да бидат внимателни кога преговараат со Тито. Судејќи според извештајот на ФБИ, агентите изразија и сомнежи за веродостојноста на наводите на Маркул. Но, приказната започна и во следните децении ќе добива само нови, исто така никогаш докажани детали.
Како што реков, успехот на Јосип Броз Тито збуни многумина, па почнаа да бараат објаснувања во меѓународните заговори, постапките на слободните ѕидари, па дури и вонземјаните. Знам дека оние што веруваат во теории на заговор е тешко да се разубедат, но еве неколку прашања на кои им се потребни само основите на логиката за да се одговори. Како е можно никој од блиските и пошироките роднини никогаш да не се посомневал во потеклото на својот роднина?
Многумина го надживеаја Тито и, во новите општествено-политички околности, имаа можност јавно да ја кажат долго криената вистина. Но, тие не го сторија тоа. Како никој од неговите блиски соработници не ја кажа „вистината“ откако Тито почина. Особено оние кои го познаваа многу добро пред и по војната, и кои во еден момент ја изгубија неговата наклонетост. Како, на пример, Александар Ранковиќ или Милован Џилас. Впрочем, зошто Русите не би откриле дека Тито бил Русин откако тој излегол од нивна контрола во 1948 година? Или уште подобро, зошто руски офицер, кој бил назначен од Сталин да биде негов човек во Југославија, би излегол од контрола, знаејќи дека со тоа ќе биде разоткриен?
Можеби најважно од сè, ако бил заменет во 1930-тите, сè што го направило Тито Тито, тој го постигнал потоа. Дека Тито ги победи нацистите, фашистите, усташите и четниците. Дека Тито изградил и водел држава што ќе им даде слобода на јужнословенските народи и ќе овозможи напредок, држава што ќе биде ценета низ целиот свет. Дека Тито поставил летва за сите идни хрватски, како и светски политичари, до која тие не можат ни да се приближат. И затоа, на оној на кого му е полесно, нека го замисли како вонземјанин. Бидејќи, во споредба со овие политичари кои денес ја водат Хрватска и светот, тој навистина е таков.
