Записот на Евлија Челебија за Кратово нуди богат поглед на оваа касаба, која своето име го добила од зборовите „кират-ова”. Градската тврдина, некогаш сместена високо во планината, била уништена од бегот Евренос за време на освојувањето. Во сегашно време, територијата на Кратово е еминлик под управата на скопскиот санџак, издаден под закуп за 70 товари акчи. Управувањето со овој еминлик го врши емин (довереник) со 200 луѓе, а регионот е познат по своите рудници за бакар и сребро. Во Кратово, среброто се вади од седум лежишта, а работниците во рудникот, ослободени од даноци, постојано извлекуваат руда и ја предаваат на еминот. Овде постои стара ковачница, каде што за време на владеењето на султан Мурад IV се ковали дирхеми и динари. Според записките, во осум парчиња се наоѓал еден грам чисто сребро. На кованиците се појавува натпис: “Нека владеењето му биде славно! Ковано во Кратово.” Авторот споменува дека успеал да види и сочува неколку такви кованици. „Денес, ковачницата не работи за пари, но рудникот продолжува да функционира“, запишал Челебија во неговите патеписи.
Кратово било богата касаба во своето време, позната по своите сребрени кованици и развиена монетоковачка индустрија. Градот изобилувал со природни ресурси, вклучувајќи рудници за злато и сребро, што му овозможило да стане важен економски центар на Балканот. Кратовските монетарници произведувале значителни количини на пари, кои циркулирале не само во Македонија, туку и во целото Римско царство.Според историските записи, во 16 век, кратовските рудници годишно давале околу 70 илјади дукати, а сребрените монети со ликовите на султаните биле ковани со ознаката “К”, што укажувало на нивното потекло. Овие кованици не само што биле значајни за локалната економија, туку и за трговијата ширум регионот.Кратово не само што било познато по своите кованици, туку и по развиената занаетчиска традиција, особено во производството на бакарни садови и накит. Оваа комбинација на природни ресурси и занаетчиска вештина ја направила касабата еден од најзначајните центри за трговија и занаетчиство во тоа време.
Населбата Кратово се простира во широко поле помеѓу планините и брои околу 800 куќи, изградени од цврст материјал со покриви од црвени ќерамиди. Секој дом има свои рајски бавчи и „жива“ вода. Дел од мештаните, благодарение на рудникот за сребро, достигнуваат значително богатство.Кратово бил угледен град со статус на кадилак од 150 акчи. Во него има 20 џамии и два јавни амами. Амамот во Кратово се сметал за најдобар во цела Румелија, удобен и пријатен како Чекур амамот во Цариград, а негов автор бил познатиот неимар Синан. Овој запис на Евлија Челебија не само што документира економски аспекти на животот во Кратово, туку и културната важност на оваа касаба во тоа време.
Записот на Евлија Челебија за Кратово дополнително истакнува дека градот имал 150 дуќани, во кои биле застапени сите еснафи. Особено се истакнувала казанџиската чаршија, позната по своите уникатни производи. Бидејќи во Кратово се наоѓа рудник за бакар, производството на бакарни садови било познато и ценето, а такви производи немало ниту во Сараево.Во градот се изработувале бакарни садови со жица, како што се свеќници, фенери и ибрици, кои биле украсени со златен слој, што ги правело особено убави и привлечни. На југоисток од Кратово се наоѓа Штип, а на запад Скопје. Патувајќи понатаму кон исток, Евлија Челебија стигнал до бугарското село Нагоричани, кое броело 600 куќи и било познато по своето копање на железна руда. Овие детали не само што ја осветлуваат економската активност во Кратово, туку и укажуваат на важноста на занаетчиството и трговијата во градот, кој бил значаен центар за производство и размена на различни производи во тоа време.
