Во Грузија, Србија, Белорусија и Турција се користи оружје за тортура како средство за гасење протести

Во време кога демократијата е пред предизвици, цените растат, а повиците за социјална промена се се погласни, мирните протести во Грузија, Србија, Белорусија, Турција и други држави се гасат со се’ потешка рака.
epaselect epa11976565 Turkish riot police confront protesters as they march to Taksim Square from the Istanbul Municipality headquarters following the Istanbul Municipality's arrest of Imamoglu in Istanbul, Turkey, 20 March 2025. Turkish authorities detained Istanbul mayor Ekrem Imamoglu, of the oppositional Republican People's Party (CHP), along with 100 others on 19 March as part of an investigation into alleged corruption and terror links, according to a statement by the Istanbul chief public prosecutor. EPA-EFE/ERDEM SAHIN

Силите за безбедност сè почесто користат методи кои предизвикуваат непотребна болка и страв — оружје чија единствена цел е да предизвика страдање.

Во јули годинава, Европската Унија донесе ревидирана регулатива против тортура, која се однесува на сите 27 членки. Таа ја ограничува трговијата надвор од Европа со одредена опрема за полициска примена и бара авторизација за трговија со предмети кои можат да бидат злоупотребени за тортура. Овој чекор ја постави ЕУ како единствена политичка регија со обврзувачки правила во оваа сфера.

Сепак, на теренот ситуацијата е поинаква. Во Грузија, полицијата минатата година растера мирни демонстранти користејќи гумени куршуми и топови со хемиски супстанции, предизвикувајќи стотици повреди. Во Србија, евидентирани се случаи на употреба на експериментално акустично оружје кое предизвикало масовен страв, губење на свеста и физички трауми кај демонстрантите.

Исто така, во Белорусија се користени куршуми со гумено обложување, а во Турција полицијата применувала солзавец и водени топови, при што се уапсени илјадници. И во самата ЕУ, како во Франција, има жртви од употребата на експлозивни шок гранати.

Докторката Алис Џил Едвардс, авторка на анализата, предупредува дека ова оружје не е само технолошки арсенал, туку „средство за репресија“. Таа веќе ја составила листата на 20 типови опрема за тортура која според меѓународни тела е забранета и бара светска регулатива за трговијата и користењето на вакви средства.

На таа листа се наоѓаат од канделабри и електрично наполнети палки до експериментални „оружја што загреваат кожа“ и тежински ракавици кои предизвикуваат болка при контакт. Европската Унија веќе ги стави овие средства на забранета листа, но многу земји и компании продолжуваат да ги произведуваат и продаваат.

„Светот може да биде поинаков,“ вели Едвардс, „свет каде што овие средства нема да бидат во рацете на неприпремени полицајци или репресивни лидери. Свет каде што правото на мирен протест ќе биде заштитено, без тортура и прекумерна сила.“

Таа повикува на глобален договор за забрана на опрема за тортура — чекор кој би обезбедил еднакви права за сите протестанти, без разлика дали се на улиците на Берлин, Њу Делхи или Јоханесбург.

Извор: EUOBSERVER

е-Трн да боцка во твојот инбокс

Последни колумни