Од ноќта меѓу понеделник и вторник, израелските трупи навлегуваат се подлабоко во градот Газа – ризичен потег што би можел да има катастрофални последици за цивилното население и за заложниците. Кои се главните актери и што треба да се знае за оваа операција?
Колку досега беше погоден градот Газа?
Израелската војска и претходно го гаѓаше градот, при што беа погодени училишта, бегалски кампови и засолништа. На пример, кон крајот на мај 2025 година, Израел ја гранатираше училиштето „Фахми ел-Џарджави“, кое служеше како бегалско засолниште. Според палестинските извори, загинаа 33 лица, главно деца.
Според проценки на ОН и Светска банка од април 2024, само во градот Газа е направена штета вредна 7,29 милијарди долари. UN институтот UNITAR во септември 2025 објави дека се оштетени 36.611 згради, од кои 8.578 целосно уништени.
Во август 2025, ОН извести дека околу 796.000 луѓе станаа внатрешно раселени, 95% од нив од градот Газа.
Колку е сè уште силен Хамас?
Израел проценува дека во градот Газа се наоѓаат до 3.000 борци на Хамас. Тие го започнаа овој конфликт на 7 октомври 2023.
Во интервју за DW, воената аналитичарка Марина Мирон од King’s College изјави дека е тешко да се процени точната сила на Хамас, но тие сè уште имаат контрола и се борат како герилци, користејќи го теренот – високите згради и тесните улици – во своја полза.
Според проценките, од првично 30.000 борци, Израел убил околу 23.000, а 20 единици се уништени. Сепак, Хамас успеал да регрутира до 30.000 нови борци – повеќето без воена обука.
Што значи офанзивата за населението?
ОН наведуваат дека речиси сите од околу два милиони жители на Газа веќе еднаш или повеќепати биле присилени на бегство. Според Израел, до вторник претпладне, околу 40% од цивилите го напуштиле градот.
Израел ги повикува цивилите да заминат во т.н. хуманитарна зона на југот, но и таму претходно имаше смртоносни напади.
УНИЦЕФ предупреди на „катастрофални последици“ за 450.000 деца – веќе трауматизирани и исцрпени. Уште во август 2025, во административната зона Газа беше прогласена глад од ОН.
Што значи за израелските заложници?
Офанзивата дополнително ги загрозува животите на израелските заложници. Портпаролот на военото крило на Хамас, Абу Обејда, изјавил дека тие се држат во истите борбени зони како и борците.
Специјалната известувачка на ОН Франческа Албанезе предупреди дека офанзивата може да ги загрози и палестинските цивили и заложниците.
Како реагира израелската јавност?
Форумот на семејства на заложници изрази голема загриженост. Во нивното соопштение стои:
„По 710 ноќи во рацете на терористи, оваа ноќ може да биде последна за заложниците.“
Во Израел расте критиката за војната и за политиката на премиерот Нетанјаху. Илјадници луѓе протестираат, барајќи договор со Хамас за ослободување на заложниците.
Анкети од Израелскиот институт за демократија покажуваат дека околу две третини од Израелците поддржуваат прекин на огнот и повлекување од Газа во замена за ослободување на заложниците.
Како реагира арапскиот свет?
Арапските лидери, на самитот во Доха во понеделникот, се изразија критички кон израелската акција.
Катарскиот емир го обвини Израел за геноцид (обвинување кое Израел го отфрла). Египетскиот претседател Сиси го нарече Израел „непријател“, иако двете земји имаат мировен договор од 1979.
Во завршната декларација се повикува на: правни мерки за запирање на израелските напади, преиспитување на дипломатските и економските односи со Израел и покренување на постапки против него.
Според аналитичарот Филип Динстбир од KAS, држави како ОАЕ и Бахреин можеби ќе ги преиспитаат односите со Израел, иако имаат потпишано Абрахамски договори за нормализација.
Извор DW
