„Appleby Blue Almshouse“, комплекс наменет за лица постари од 65 години во Саутворк, јужен Лондон, е добитник на Stirling Prize за 2025 година, што ја доделува Кралскиот институт на британските архитекти (RIBA).
Простор кој поттикнува заедништво
Комплексот во населбата Бермондзи има 59 станови и бројни заеднички простории, меѓу кои градина на покривот, двор со дрвја и заедничка кујна.
Жирито на RIBA истакна дека проектот „поставува амбициозен стандард за социјално домување наменето за постари лица“.
Архитектонското биро Witherford Watson Mann создаде, според зборовите на членката на жирито Ингрид Шродер, „висококвалитетни и внимателно осмислени простори што искрено се грижат за своите жители“.

„Оаза во срцето на градот“
Зградата доби пофалби за своите пространи станови, теракотни ходници украсени со клупи и растенија, како и за водната инсталација што создава впечаток на „шумичка во урбано опкружување“.
RIBA оцени дека комплексот нуди „живеалиште со инспиративен карактер“, кое „остро се разликува од институционалната атмосфера“ што често се поврзува со домовите за стари лица.
„Appleby Blue Almshouse“ е изграден на местото на поранешен дом за грижа и е финансиран од добротворната организација United St Saviour’s Charity, која ги субвенционира становите за лица со ниски примања.
Современа верзија на вековна традиција
Традиционално, алмсхаусите се појавиле во средниот век како домови што обезбедувале сместување за сиромашни и ранливи луѓе. Новиот проект ја оживува таа идеја во модерна форма – со акцент на достоинство, социјална поврзаност и пристапност.
Конкуренција и признание
Комплексот ја победи силната конкуренција, меѓу која беа:
- реставрацијата на кулата на „Биг Бен“ (Elizabeth Tower),
- нов кампус за моден колеџ,
- научна лабораторија,
- и иновативна проширена семејна куќа во Хејстингс.
Наградата Stirling Prize се доделува за објект кој „најзначајно придонесува за развојот на архитектурата и изградената средина“, а критериумите ги вклучуваат визија во дизајнот, иновација и оригиналност.
Ова е вторпат архитектите Witherford Watson Mann да ја освојат престижната награда – првпат тоа го направија пред 12 години со својот револуционерен дизајн на модерна куќа вградена во историскиот замок Astley Castle во Ворикшир.
Минатогодишен победник беше Elizabeth Line – источната и западната железничка линија во Лондон.
Меѓу претходните добитници на Stirling Prize се наоѓаат театарот Everyman во Ливерпул, пирсата во Хејстингс и зградата на шкотскиот парламент во Единбург.
Извор: BBC