Правењето добри дела го подобрува нашето здравје

Сега е тој период од годината кога е вообичаено да бидете малку пољубезни и да правите убави работи за другите. Истражувањата сугерираат дека кога делата на љубезност ни стануваат навика, тоа е добро и за нашето здравје.
Фото: Rokung12, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Без разлика дали се работи за волонтирање или носење супа кај болен сосед, има многу докази дека кога им помагаме на другите, тоа може да ја зголеми нашата сопствена среќа и психолошка благосостојба. Но, исто така, истражувањето покажуваат дека тоа го зајакнува и нашето физичко здравје, вели Тара Груневалд, социјален и здравствен психолог од Универзитетот Чепмен.

Повеќето докази доаѓаат од набљудувачки студии на луѓе кои редовно волонтираат. Но, има и експериментални докази. Можеби највпечатливото доаѓа од судењето на Baltimore Experience Corps, голем експеримент во кој луѓе на возраст од 60 години и постари по случаен избор беа доделени или да волонтираат во основните училишта или да бидат ставени на листа на чекање. Волонтерите минуваа најмалку 15 часа неделно подучувајќи ги непривилегираните деца. По две години, истражувачите откриле дека волонтерите имале мерливи промени во нивното здравје на мозокот.

„Тие не доживеаја влошување на меморијата и функциите како што видовме кај нашите учесници во контролната група“, вели Груневалд, која е една од истражувачите вклучени во испитувањето. „И имаше дури и промени во волуменот на мозокот во областите на мозокот кои ги поддржуваат овие различни когнитивни процеси“, вели таа.

Волонтерите исто така беа физички поактивни, „што е важно за одржување на когнитивното и физичкото здравје како што стареат луѓето“, објаснува таа.

Други истражувања покажаа дека луѓето кои редовно волонтираат имаат помал ризик од смртност и имаат подобра физичка функција како што стареат. „Луѓето се способни да одат подолго на постара возраст и да имаат подобра рамнотежа и така натаму“, вели Лаура Кубзански, професорка по општествени и бихејвиорални науки на Харвард Т.Х. Чан школа за јавно здравје.

Кубзански ја проучува интеракцијата помеѓу физичкото и менталното здравје. Нејзиното истражување покажа дека луѓето кои се ангажираат во повеќе волонтерски и добротворни акции имаат пониски нивоа на физичка болка.

Таа вели дека истражувачите сè уште не ги знаат точните механизми со кои волонтерството и делата на љубезност го подобруваат здравјето на луѓето, но веројатно е дека се во игра повеќе процеси.

На пример, стресот предизвикува каскада од реакции во вашето тело што може да го зголеми крвниот притисок и на крајот да доведе до повисоки нивоа на холестерол и други промени кои го зголемуваат ризикот од кардиоваскуларни болести и други лоши здравствени резултати. Таа вели дека волонтерството може да помогне да се спречи тој одговор на стресот.

„Волонтирањето или правењето чин на љубезност може да ви го одвлече вниманието од некои од проблемите што можеби ги имате, па вие самите би можеле да бидете малку помалку реактивни“, вели Кубзански. И „можеби ќе ви помогне да ви даде повеќе перспектива за тоа кои се вашите сопствени проблеми“.

И кога излегувате да им помагате на другите, тоа ве прави физички поактивни и помалку осамени. Социјалната изолација е познат фактор на ризик за физички и ментални здравствени проблеми, особено како што старееме.

„Знаеме дека подоброто ментално здравје е поврзано со подобро физичко здравје“, вели таа.

Повеќето од истражувањата во оваа област ги опфатиле средовечните и постарите возрасни лица. Има помалку докази за здравствените придобивки од однесувањето на помагање кога станува збор за помладите луѓе, вели Џулија Боем, вонреден професор по психологија на Универзитетот Чепмен, која ги проучува социјалните и психолошките фактори кои влијаат на здравјето кај децата и адолесцентите.

Но, една студија која навистина се издвојува вклучи средношколци кои беа по случаен избор назначени да волонтираат 10 недели со деца од основно училиште. Во споредба со учениците во испитувањето кои биле ставени на листа на чекање, тинејџерите волонтери имале подобрувања во неколку маркери за кардиоваскуларното здравје.

„Оние студенти кои беа ангажирани во волонтерски активности со помлади студенти покажаа поздрав индекс на телесна маса, поздрави воспалителни маркери и поздрав вкупен холестерол“, вели Боем.

Други истражувања кај возрасни, исто така, го поврзаа редовното учество и во волонтерството и во понеформалните дела на љубезност – како што е помагањето на соседот – со помал ризик од кардиоваскуларни болести.

Со оглед на досегашните наоди, Кубзански вели дека би сакала здравствените службеници да ги направат истражувањата за здравствените придобивки од волонтерството и другите дела на добрина како приоритет на јавното здравје.

Во меѓувреме, Груневалд вели дека навистина не можеме да погрешиме кога се впуштаме во однесувања кои имаат цел да им помогнат на другите.

„Во најмала рака, тоа ќе го направи светот малку подобро место за многу други. А ние само би можеле да го направиме малку подобар за нас“, вели таа.

е-Трн да боцка во твојот инбокс

Последни колумни