На почетокот на овој месец, Светската метеоролошка организација ја забележа најтоплата недела досега. Високите температури не стивнуваат бидејќи топлотните бранови продолжуваат во Европа, Северна Америка, Азија, Северна Африка и многу повеќе.
Како што се затоплува планетата, луѓето се „заглавуваат“ во постојаните временски шеми на подолго време, вели Џон Абрахам, професор по термички науки на Факултетот за инженерство на Универзитетот во Сент Томас, САД. „Она што порано беше топлотен бран од еден до два дена, сега е три до пет дена“, вели тој.
Бидејќи научниците предвидуваат дека тековните климатски промени ќе продолжат да ги зголемуваат температурите и да ги нормализираат топлотните бранови, начинот на кој живеат луѓето се менува. Така е и начинот на кој луѓето работат. Работниците треба да знаат што би можело да им се случи – а компаниите исто така треба да се погрижат за да ги заштитат.
Работа внатре и надвор
Промените на работното место генерално ќе бидат поделени во две категории, велат експертите.
Првата е надворешна и неладена средина – како што е земјоделството или производството – во кои високите температури не се контролираат. Во 2022 година, чистач на улици во Мадрид почина од топлотен удар откако работеше на екстремни температури. Според тоа, експертите велат дека некои од најголемите промени најверојатно ќе се случат во овие типови на работни средини, за да се заштитат работниците.
„Работата на отворено на топло ќе бара пократки смени со повеќе паузи и повеќе работа преку ноќ“, вели Абрахам.
Сепак, иако е веројатно оваа група работници да го видат своето работно време да се менува подоцна во вечерните часови, овој пристап не е лек и сè уште носи ризици. Ноќните температури растат дури и побрзо од дневните. Постојат и други безбедносни прашања, како што е видливоста, што исто така може да предизвикаат проблеми.
За работниците во средини каде што не се контролира температурата, Абрахам верува дека центрите за ладење со климатизација ќе станат повообичаени, а работодавците ќе мора да даваат паузи за работниците да ја намалат температурата на телото доволно за да можат повторно да работат.
Вработените кои работат во затворени простории или во ладни средини може да бидат релативно побезбедни од изложување на екстремни температури, но тие исто така треба да очекуваат промени во нивните работни рутини.
„Современите работни аранжмани како работа на далечина, хибридна работа, четиридневни недели… и шест часа на ден работни денови во неделата наместо 8 часа, се покажуваат како корисни во ситуации со топлотен бран“, вели Мансур Соомро, виш предавач по одржливост и меѓународен бизнис, лидерство, менаџмент и човечки ресурси на Меѓународната бизнис школа на Универзитетот Тисајд, Велика Британија. „Ова го намалува патувањето на работа, што може дополнително да ја троши енергијата на вработените. Вработените исто така можат да се чувствуваат поудобно во топлината дома, благодарение на неформалното облекување“.
Во двете средини, некои работници веќе го менуваат распоредот за да започнат порано и да завршат пред температурите да го достигнат врвот напладне.
Улогата на работодавачите
Работодавачите може да воведат и нови мерки за работниците.
Соомро вели дека некои работодавци спроведуваат периодични проценки на ризикот од топлина за да идентификуваат некои од групите најранливи на високи температури, вклучително и стареењето на работната сила, бремените лица и вработените со попреченост. „На овие луѓе тогаш може да им се дадат додатоци и дополнителни средства кога ќе им требаат“, вели тој.
Слично на тоа, тој предвидува дека компаниите сè повеќе ќе спроведуваат специфични иницијативи за здравје и благосостојба поврзани со топлината. Тие може да вклучуваат работилници за обука за управување со топлински стрес или планови за фитнес и исхрана за да им помогнат на работниците да се прилагодат на променливата клима.
Инвестициите во инфраструктурата исто така ќе бидат клучни. „Компаниите инвестираат во создавање работни средини отпорни на топлина, што вклучува одржлива градежна инфраструктура со подобар систем за климатизација“, вели Соомро.
Промената на работниот ден како одговор на климатските промени, исто така, има добра деловна смисла за лидерите.
„Непријатноста поврзана со топлина негативно влијае на работата и продуктивноста“, вели Соомро. Слично на тоа, компаниите сакаат да ги избегнат последиците од здравствените состојби поврзани со топлина колку што е можно повеќе. „Вработените страдаат поради тоа што се болни, ги губат слободните денови и платата и нивниот семеен живот може да биде засегнат. Работодавците ги трпат последиците од медицински третмани, изгубена продуктивност и правни спорови“.
Иако товарот е на некои компании да ги заштитат работниците, Абрахам и Соомро се согласуваат дека законодавството мора да игра улога – и тоа брзо.
Добрата вест е што некои влади веќе воведуваат закони кои се однесуваат на работата во ерата на пораст на температурите. По најтоплиот април во земјата досега, Шпанија објави нови закони и за сопствениците на бизниси и за работниците. Покрај финансиската поддршка за компаниите погодени од суши, новата легислатива наведува дека кога временските услови ќе достигнат портокалова (значителен ризик) или црвена (екстремен ризик), ќе биде задолжително работодавците да ги приспособат работните услови, вклучително и намалување или измена на часовите на закажаниот работен ден.
И покрај итноста, некои истражувања покажуваат дека повеќето земји се многу неподготвени да реагираат брзо.
Извештајот од јули 2023 година од Универзитетот во Оксфорд истакна „невиден пораст на побарувачката за системи за ладење“. Нивното истражување покажа дека енергијата потребна за ладење до 2050 година се предвидува да биде еквивалентна на комбинираниот капацитет на електрична енергија на Соединетите Американски Држави, Европската Унија и Јапонија во 2016 година. Истражувањето исто така покажува дека локациите кои не се навикнати на екстремно топло време биле најнеподготвени за анализата – најпогодените земји се Ирска, Велика Британија и Финска.
Климатските промени – и последователните промени на работата – се неизвесни, но експертите велат дека затоплувањето на времето несомнено ќе ја разниша работата каква што ја знаеме.
Извор: BBC
