Американската централна банка (ФЕД) го одобри долгоочекуваното намалување на каматните стапки, сигнализирајќи дека до крајот на 2025 година би можеле да следат уште две намалувања, пренесува CNBC.
Одлуката била донесена со 11 гласа „за“ и 1 „против“, што укажува на помал степен на несогласување отколку што предвидуваше Вол Стрит. Со тоа, референтната каматна стапка сега изнесува од 4,00% до 4,25%.
Раздор кај гувернерите назначени од Трамп
Единствениот противник на оваа одлука беше новоименуваниот гувернер Стивен Миран, кој се залагал за поагресивно намалување од 0,5 процентни поени.
Иако се очекуваше и Мишел Бауман и Кристофер Валер (исто така назначени од Трамп) да бидат против, тие сепак гласаа за намалување од 25 базични поени.
Во соопштението по состанокот, ФЕД оцени дека економската активност останува умерена, но додаде дека „растот на вработувањето забавува“, а инфлацијата „се зголемила и останува умерено повисока“.
„Неизвесноста околу економските изгледи останува висока,“ се вели во изјавата. „Ризиците за намалување на вработеноста се зголемени.“
Пауел: Пазарот на трудот е загрижувачки
На прес-конференција, претседателот на ФЕД Џером Пауел ја повтори загриженоста за пазарот на трудот:
„Забележливо е забавување и кај понудата и кај побарувачката за работници. Тоа е невообичаено во еден сè уште мек и нединамичен пазар,“ рече Пауел.
Тој додаде дека монетарната политика сега влегува во „понейтрална“ фаза, за разлика од претходното „умерено рестриктивно“ ниво.
Се очекуваат уште две намалувања до крајот на 2025
Покрај намалувањето, во т.н. „dot plot“ графикон (кој ги покажува очекувањата на членови на FOMC), се прикажани уште две потенцијални намалувања на каматните стапки до крајот на годината.
„Голубовите сега се зад воланот,“ коментира Симон Дангуур од Goldman Sachs Asset Management.
Политичка драма во позадина
Овој состанок беше обележан со невообичаено висока политичка тензија за институција која вообичаено работи подалеку од јавноста.
Трамп постојано го критикуваше ФЕД и неговото назначување на Миран отвори прашања за независноста на институцијата.
Дополнително, судска одлука го блокираше Трамповиот обид за смена на гувернерката Лиса Кук (именувана од Бајден), која на крајот гласаше за намалување на каматните стапки.
Пазарот на труд останува главна грижа
Иако економскиот раст останува стабилен, пазарот на труд е клучна слаба точка. Во август 2025, стапката на невработеност достигна 4,3%, највисоко ниво од октомври 2021.
Податоците покажуваат дека во периодот од 12 месеци до март 2025, биле создадени речиси милион работни места помалку отколку што првично се пријавило.
Гувернерот Валер истакна дека ФЕД треба навремено да ја ублажи политиката за да спречи подлабоки проблеми — и неговото име сè почесто се спомнува како можен наследник на Пауел, чиј мандат истекува во мај 2026.
