Кремите за сончање, кои честопати погрешно се сметаат за производ наменет исклучиво за плажа, всушност претставуваат важен дел од превенцијата од оштетување на кожата, не само естетски, туку и здравствен.
Штетното УВ зрачење е присутно дури и кога не го забележуваме, дури и во облачни денови, а последиците од прекумерната изложеност на сонце може да вклучуваат забрзано стареење на кожата, темни дамки, изгореници и зголемен ризик од рак на кожа. Сепак, се поставува прашањето: дали можете да го користите кремот за сончање од минатата година оваа сезона и дали тој ја губи својата ефикасност по истекот на рокот?
Природно е луѓето да не сакаат да фрлат производ што на прв поглед изгледа исправен. Сепак, користењето на крема за сончање, или кој било козметички производ, по истекот на рокот на траење може да има сериозни последици, пишува „Вог“.
Според Крупа Кестлајн, основач и главен козметички хемичар во KKT Labs, кремите за сончање се сметаат за лекови што се издаваат без рецепт и подлежат на јасно дефинирани упатства за тестирање што мора да ги исполнат. Кестлајн нагласува дека сите креми за сончање мора да имаат јасно наведен рок на траење пред да бидат пуштени во промет и дека нивната ефикасност е загарантирана само до тој датум.
Д-р Хедли Кинг објасни дека физичките (минерални) формули за креми за сончање се постабилни од хемиските и затоа имаат подолг рок на траење. Физичките креми со состојки како што се цинк оксид и титаниум диоксид не ја менуваат својата молекуларна структура под влијание на светлината и остануваат постабилни подолго од хемиските креми, чии состојки оксидираат со текот на времето.
Козметичкиот хемичар и директор на BeautyStat, Рон Робинсон, додава дека и хемиските и физичките креми за сончање се формулирани да траат до три години ако не се отворат и се чуваат на ладно и суво место, подалеку од директна сончева светлина. Иако рокот на траење може да варира во зависност од видот на кремата, Робинсон нагласува дека нема разлика во рокот на траење помеѓу спрејовите и лосионите. Кинг додава дека кремите за сончање во прав содржат постабилни минерали и траат подолго, додека течните формулации се помалку стабилни. Во просек, може да се очекува дека кремите за сончање ќе траат помеѓу две и три години.
Робинсон објаснува дека сите козметички производи имаат рок на траење и дека повеќето состојки се распаѓаат со текот на времето и ја губат својата ефикасност. Многу производи имаат етикета „употребливо до по отворањето“ на пакувањето, што означува колку месеци останува ефикасен по првата употреба, обично помеѓу шест и дванаесет месеци. Ако датумот на истекување не е наведен, Администрацијата за храна и лекови на САД (FDA) пропишува дека производителот мора да ја докаже стабилноста на производот три години, по што производот се смета за истечен.
Дали кремата за сончање делува дури и по датумот на истекување?
Технички, можеби. Робинсон наведува дека кремата за сончање може да се користи ако е складирана на ладно и суво место и не покажува знаци на расипување. Сепак, се препорачува претпазливост, дури и тогаш, не се препорачува употреба на крем со поминат рок. Основните правила, како што е повторно нанесување на секои два часа, сè уште важат, но гаранцијата е исчезната.
Најголемиот проблем со користењето на крем со поминат рок е тоа што не обезбедува соодветна заштита од УВ зрачење, што може да доведе до предвремено стареење на кожата, изгореници и зголемен ризик од рак на кожата. „Датумот на истекување го означува моментот кога кремата за сончање повеќе не е ефикасна. Кога користите крем со поминат рок, ризикувате да се изгорите бидејќи заштитата повеќе не е загарантирана“, рече Кестлајн. УВ филтрите во кремите работат така што рамномерно се распределуваат на кожата, но по истекот на рокот, формулата почнува да се одвојува, а активните состојки може да бидат нерамномерно распределени.
Кинг, исто така, предупредува дека кремата со поминат рок може да предизвика иритација. Состојките можат да се разградат во иритирачки хемикалии, или бактерии и габи можат да се развијат во кремот, што доведува до инфекции и иритации како осип и испакнатини. Затоа и експертите и ФДА советуваат ваквите производи веднаш да се фрлат. Доколку се најдете во ситуација каде што немате друга заштита, Кинг вели дека користењето на кремот може да биде прифатливо само ако неодамна му е истечен рокот и кремот сè уште изгледа и мириса нормално.
Во овој случај, се препорачува прво да се тестира на мал дел од кожата за да се избегне можна негативна реакција и што е можно поскоро да се замени кремот со нов. „Постојат датуми на истекување за да се обезбеди стабилност, ефикасност, текстура и безбедност на производот. За оптимална заштита од сонце, користете го кремот пред датумот на истекување“, нагласи Кинг.
Најлесниот начин да проверите дали кремот е сè уште валиден е да ја погледнете декларацијата.
Доколку не е наведен датум, Кинг советува да се претпостави дека кремот трае до три години по купувањето. Дополнителни знаци дека производот „го поминал својот рок на траење“ вклучуваат промени во бојата, конзистентноста, мирисот и текстурата, објаснува Робинсон. Ако кремот се одвои или го промени својот изглед, најверојатно повеќе не е безбеден за употреба, дури и ако сè уште не му е истечен рокот.
Исто како и секој друг козметички производ, клучот за продолжување на рокот на траење е правилното складирање. И Кестлајн и Кинг советуваат кремите за сончање да се чуваат подалеку од директна сончева светлина, бидејќи топлината и УВ зраците можат да го забрзаат разградувањето на состојките. Идеално е да се чуваат на суво и ладно место, а за најдобри резултати се препорачува темен плакар или фиока на собна температура.
