Во Франција, вработените имаат законско право на пет недели, или 25 работни дена платен годишен одмор. Сепак, министерката за вработување, Астрид Паносјан-Бувет, оваа недела објави дека ќе им предложи на синдикатите „можност за исплата на надомест наместо петтата недела од одморот“ како дел од мерките за подобрување на економската и фискалната состојба на втората најголема економија во Еврозоната.
Друг предлог привлече поголемо внимание од јавноста – дека Велигденскиот понеделник и Денот на победата во Европа, 8 мај, повеќе не се сметаат за неработни денови. „Како нација, мора да работиме понапорно“, рече францускиот премиер Франсоа Бајру, пишува Политико.
Одлуката е на вработениот
Доколку предложената мерка се усвои, изборот ќе биде исклучиво на вработениот. Тој или таа ќе може да избере помеѓу користење на петтата недела од одморот, кој е законски пропишан од 1982 година, или купување на тој одмор од страна на работодавачот.
Паносјан-Був нагласи дека ова е нов закон кој нема да ги прекрши постојните и дека одлуката ќе биде во рацете на вработените. „Го презентиравме предлогот на социјалните партнери. Ако сакаат да го отфрлат, ќе го отфрлат; ако сакаат да преговараат, ќе преговараат“, изјави таа за RTL.
Оваа мерка предизвика бројни реакции.
Како што објасни експертот за трудово право Клер Ле Тузе за францускиот весник Le Eco (Les Échos), новиот закон ќе треба да се воведе во законот за работни односи, а потоа дополнително да се регулира со колективни договори и индивидуални работни договори – специфицирајќи го начинот на претворање на деновите од одмор во паричен надоместок.
Сличен модел веќе постои
Според француските медиуми, владата делумно црпела инспирација за овој предлог од веќе постоечки механизам, кој, сепак, не нашол широка употреба кај работниците. Имено, во 2022 година, во време на висока инфлација, француската влада овозможи монетизација на таканаречените RTT часови – дополнителни слободни часови или денови што им припаѓаат на вработените кои работат подолго од законските 35 часа неделно.
Доколку работодавачот и вработениот се согласат, бројот на RTT часови се множи со бруто часовната стапка за прекувремена работа, која, по правило, е 25% повисока од часовната стапка за редовна работа. Оваа компензација е ослободена од придонеси и данок на доход.
Ова не е можно во Словенија
Во Словенија, претворањето на годишниот одмор во пари – односно исплата на „компензација“ за неискористен годишен одмор – не е можно. Како што наведува Здружението на слободни синдикати на Словенија (ZSSS) на својата официјална веб-страница, целта на годишниот одмор е „одмор, враќање на силата на работникот и користење на слободното време во согласност со неговите потреби и потребите на неговото семејство“, поради што законодавството не дозволува исплата на компензација наместо користење на отсуство.
Законот признава само еден исклучок: во случај на престанок на работниот однос, вработениот и работодавачот можат да се договорат за паричен надомест за неискористен одмор. Сепак, дури и тогаш, вработениот има право на овој надомест само ако објективно не можел да го користи одморот до истекот на договорот за вработување.
