Истражувачите, претежно од Австралија, укажуваат на нови докази за драматични промени во антарктичката средина – повлекување на мразот, успорување на океанските струи, топење на ледените капи и сериозни закани за опстанокот на одредени видови, како што се царските пингвини.
„Антарктикот покажува вознемирувачки знаци на промени во поглед на мразот, океанот и екосистемите. Некои од овие нагли промени ќе биде тешко да се запрат и ќе имаат последици за идните генерации,“ изјави Нерили Абрам, истражувачка на Австралискиот национален универзитет и водечки автор на студијата.
Меѓусебно поврзани процеси – опасна повратна врска
Студијата нагласува дека овие промени не се изолирани, туку се меѓусебно поврзани и дополнително го влошуваат глобалното затоплување.
- Повлекувањето на морскиот мраз го намалува неговиот албедо ефект, односно способноста да ја рефлектира сончевата енергија, што доведува до поголемо загревање.
- Топењето на ледените покривки и успорувањето на океанските струи се надополнуваат меѓусебно, создавајќи „повратна петља“ која ги засилува климатските промени.
- Последиците веќе се видливи: колонии на царски пингвини исчезнуваат побрзо од очекуваното, а Западноантарктичкиот ледник е во опасност од неповратен колапс.
Ниво на морето – закана за иднината
За разлика од морскиот мраз, кој при топење не го зголемува нивото на океаните, топењето на копнениот мраз директно предизвикува покачување на морското ниво. Научниците предупредуваат дека тој процес може да продолжи со векови, дури и ако глобалната температура се стабилизира.
Западноантарктичкиот ледник содржи доволно замрзната вода за нивото на океаните да се зголеми за околу шест метри. Од таа маса, половината – еквивалент на три метри – може да биде во опасност од неповратен колапс во блиска иднина.
Единственото решение – драстично намалување на емисиите
Авторите на студијата се согласни дека брзо и длабоко намалување на емисиите на јаглерод диоксид во текот на оваа деценија е единствениот сигурен начин да се ублажи ризикот од нагли промени и да се задржи глобалното затоплување во рамките на целите поставени со Парискиот климатски договор.
