Светската метеоролошка организација (СМО) објави дека јаглерод диоксидот (CO2) се акумулира во атмосферата побрзо од кога било досега за време на човечкото постоење на Земјата. Неговото ниво се зголеми за повеќе од 10 проценти за само дваесет години.
Во својот годишен билтен за стакленички гасови објавен во понеделникот, СМО вели дека во 2023 година, глобалните просечни површински концентрации на стакленички гасови CO2, метан и азотен оксид ќе достигнат 151 отсто, 265 отсто и 125 отсто од прединдустриските нивоа, соодветно.
Зголемувањето е резултат на масовните пожари што ја зафатија вегетацијата и можното намалување на апсорпцијата на јаглеродот од шумите во текот на 2023 година во комбинација со постојано високите емисии на фосилни горива како резултат на човечката активност, велат експертите.
„Ова е повеќе од статистика. Ова влијае на стапката на топење на мразот, подигање на нивото на океаните, нивното затоплување. Ова е важно за луѓето кои секоја година се изложени на екстремни температури. Има влијание врз екосистемите и економиите. Јаглерод диоксидот се акумулира во атмосферата побрзо од било кое време во историјата на човештвото“, изјави заменичката генерална секретарка на Светската метеоролошка организација Ко Барет.
Билтенот, кој известува за концентрациите на стакленички гасови, наместо за нивото на нивните емисии, беше објавен пред годишната конференција на ОН за климата за да служи како збир на информации за учесниците на Конференцијата на Обединетите нации за климатски промени (COP29) што ќе се одржи следниот месец во Азербејџан.
„Уште една година и уште еден рекорд. Овие податоци треба да звучат како аларм за носителите на одлуки“, изјави генералната секретарка на СМО, Селест Сауло.
Таа додаде дека сега е сосема јасно дека светот застрани од вистинскиот пат кога станува збор за исполнувањето на целите на Парискиот договор на ОН, во кој членките се обврзаа да се обидат да го ограничат глобалното затоплување многу под 2 степени Целзиусови во споредба со прединдустриските нивоа.
„Ова е повеќе од само статистика. Секое мало зголемување на температурата резултира со конкретно влијание врз нашите животи и нашата планета“, предупреди таа.
Зголемувањето на јаглерод диоксидот во атмосферата во текот на 2023 година беше поголемо од оној во 2022 година, иако понизок од зголемувањето забележано три години пред тоа, велат метеоролозите.
Но, се додека се случуваат емисии, стакленички гасови ќе продолжат да се акумулираат во атмосферата, што неизбежно резултира со зголемување на температурата на глобално ниво.
Со оглед на екстремно долгиот животен век на CO2 во атмосферата, веќе забележаните температурни нивоа ќе опстојуваат неколку децении, дури и ако емисиите можат брзо да се намалат на нето нула. Терминот нето нула се однесува на рамнотежата помеѓу количината на емитирани и отстранети стакленички гасови во атмосферата.
Во последните 20 години, нивоата на јаглерод диоксид се зголемија за 11,4 проценти во споредба со оние забележани во 2004 година од мрежата на мониторинг станици на СМО „Global Atmosphere Watch“.
