Конклава е собир на кардиналите на Католичката црква кои се состануваат за да изберат нов папа по смртта или оставката на претходниот. Изборот на папа, каков што го знаеме денес, е воспоставен дури во 20. век – со цел да се избегнат непријатни ситуации од минатото.
Според ватиканскиот закон, кога папата ќе умре или даде оставка, кардиналите од целиот свет се собираат на општи конгрегации, познати како конклава, за да изберат нов папа. Конклавата мора да започне најрано 15, а најдоцна 20 дена по испразнувањето на папската столица, пишува Punkufer.hr.
Што точно се случува од моментот кога кардиналите се затвораат до белото димно знаме и триумфалниот повик „Habemus Papam!“, се раскажува во детали секогаш кога ќе се случи оваа голема промена во католичката хиерархија.
Па така, издвоивме неколку интересни факти за тоа како е создаден денешниот начин на избор на папа – можеби ќе откриете нешто ново.
Пред 12. век, папата не го избирале само кардиналите – препораките на кралевите и други влијателни личности имале значајна тежина. Одлуката за избор на папа со двотретинско мнозинство на кардиналите била воведена од папата Александар III во 1179 година. Сепак, и понатаму било тешко да се постигне согласност.
Конклавата постои дури од почетокот на 13. век – и тоа како резултат на присила. Кога кардиналите не можеле да се договорат кој ќе биде новиот папа, локалното население во Перуџа ги затворило деветнаесеттемина – „cum clave“ значи „под клуч“. Наскоро, во 1216 година, бил избран папата Хонориј III.
Неговиот наследник, Григориј IX, е најбрзо избраниот папа во историјата. Хонориј III починал на 18 март 1227 година, а Григориј бил избран само еден ден подоцна.
Кардиналите имале потреба од цели два месеца да се договорат за неговиот наследник – тогаш бил избран Целестин IV.
Во Витербо, пак, изборот на папа се влечел рекордно долго. Кардиналите се затвориле во 1268 година, а дури во 1270, откако граѓаните го заѕидале излезот – и подоцна дури и го отстраниле покривот од палатата за да ги изложат на времето – сепак не дошло до договор.
Конечно, во септември 1271 година, бил избран папата Григориј X.
Тој, веројатно под влијание на начинот на кој бил избран, ја издал булата Ubi periculum во 1274 година, со која се воспоставува конклавата како изборен систем. Таа пропишува дека кардиналите мора да бидат целосно изолирани додека избираат нов папа.
Дури во 1904 година, папата Пиј X со декрет наложил кардиналите да гласаат – тајно. Потоа, Пиј XII вовел правило дека е потребно двотретинско мнозинство плус еден глас.
Со текот на времето, бројот на кардинали значително се зголемил. Папата Јован Павле II бил првиот избран според новите правила – дека право на глас имаат „само“ 120 кардинали помлади од 80 години.
Тој, пак, дозволил кардиналите да не мора да преноќуваат во Сикстинската капела за време на изборите, но строго им забранил користење мобилни телефони или други уреди кои би можеле да влијаат врз нивните одлуки.