Ако бидеме попрецизни – центарот на светот. Кина и Индија се местата каде што започнале првите напредоци во цивилизацијата, а сега ситуацијата е таква што Индија е земја со најголем економски раст од „големите земји“, дури 8,4 отсто, што е повеќе од петте проценти кои Кина тешко ги постигнува по забавувањето од пред неколку години.
За да биде сè уште попречувачки, Индија до 2030 година ќе стане третата најголема економија во светот, по Кина и САД, додека до 2075 година, според овој темп, ќе стигне до второто место, пред Соединетите Американски Држави.
По сите овие податоци, стигнува и најфрапантниот податок – Индија во 2024 година постигна нешто незамисливо – само еден процент од нејзиното население сега живее под границата на сиромаштија од 2,15 долари на ден.
Ова го постигнала спротивно на класичните економски теории кои велат дека за „излез од сиромаштијата“ неопходна е индустријализација и прелаз на луѓето од села во градови, како што беше во Британија во 19-тиот век или во Кина на почетокот на 21-виот век.
Goldman Sachs во својот извештај ги наведува следните предности на Индија: растечка популација, капитални инвестиции и сè поголема продуктивност на работниците, но и опаѓачки број на издржувани лица.
Економистот специјализиран за Индија, Сантану Сенгупта, во својата анализа истакнал дека во следните две децении Индија ќе има еден од најниските односи на издржувани лица во однос на вработените меѓу регионалните економии.
Ако ги споредиме овие податоци со податоците од пред точно 30 години, ќе видиме дека во 1995 година речиси 50 отсто од жителите на Индија живееле во апсолутно сиромаштија.
Тогаш бројот на сиромашни Индуси го надминуваше целото население што живеело во државата во 1947 година, кога таа стекла независност и ја симнала британската власт. Ова се нарекуваше ендемски недостаток на напредок и затворен круг на сиромаштија.
Намалувањето на помалку од еден процент е изненадувачки, бидејќи пркоси на две економски теории кои долго време важеле на Запад: првата е дека излезот од сиромаштијата може да се случи само со силна индустријализација и преселување на луѓето од селата во градовите, со замена на земјоделството со индустриска продукција, а втората е дека излезот од сиромаштијата се случува кога масовно на пазарот на трудот влегуваат жените.
Но бројките покажуваат дека 40 отсто од индиското население сè уште е вработено во земјоделството, додека процентот на жени кои се вработени изнесува само 20 отсто.
Во кинеските истражувања, од луѓето кои избегаа од сиромаштијата, 37 отсто преминаа од земјоделство во друга економска гранка, во Мексико тој процент бил 10, а во Јужна Африка само 7 отсто.
Овие бројки се импресивни, бидејќи покажуваат дека Индија излегува од сиромаштијата, а не ја менува структурата на својата економија (земјоделството сè уште е занимање на мнозинството), ниту социолошките обрасци – Индиските жени сè уште во четири од пет случаи се домаќинки.
Ова е во остра спротивност со источна Азија, каде што жените ја презеле голем дел од работните позиции, но истовремено станале помалку заинтересирани за брак и деца – што се одразува на минијатурните наталитети на Кина, Јужна Кореја или Јапонија.
Не значи дека во Индија не се создаваат мегалополиси и дека луѓето не мигрираат во градовите, но според анализа на The Economist, миграцијата во градовите исто така помогнала со зголемување на вредноста на оскудната работна сила од селата, со зголемување на платите за луѓето кои останале на селото.
Да се додаде на тоа, Индија во изминатите неколку години ја извршила најголемата реформа на водоводната мрежа, со што скоро секое домаќинство сега има тековна пивка вода. Ова сигурно помогнало за останувањето на луѓето во земјоделскиот сектор.
Индија успеала да се дигитализира на високо ниво, но истовремено да го задржи земјоделскиот сектор и жителите на селото. Структурата на семејството и социјалните обрасци (што не изненадува имајќи го предвид традиционалистичкиот поглед на премиерот Нарендра Моди) останале исти. И државата се извлекла од канџите на сиромаштијата.
Овој пример сега се изучува во економските училишта, бидејќи покажува дека е можно да не се создадат пренатрупани мегалополиси и да не се менува социјалното ткиво на земјата, а сепак да се постигнат импресивни економски резултати.
Што следува? Следните 20 години претставуваат временски прозорец во кој Индија треба да ги прошири производствените капацитети, пазарот на услуги и инфраструктурата, вели Сенгупта.
Можеби токму идеолошката позадина на Моди била покрителната сила. Тој во 2022 година прогласи дека следниот цел е „деколонизација на индискиот ум“ и го лансираше концептот „Акханд Бхарата“: нераскинатиот или Големата Индија. Почна да ја нарекува Индија со се` почесто име „Бхарат“ и зборуваше дека Индија е една од најважните светски цивилизации, па дека како таква треба да биде и светска политичка велесила – покрај САД, Кина и Русија, и економска сила, не менувајќи ја својата суштина.
Без разлика на сè, Индија стана нешто сосема уникатно во историјата на светската економија и овој пример сигурно ќе биде анализиран, ако не и копиран.
Извор: https://www.b92.net/biz/svet/vesti/114704/indija-postaje-cetvrta-svetska-velesila/vest
