Три децении по појавата на влијателното кинематографско движење Dogma 95, група дански и шведски филмаџии го обновија авангардниот правец со нов манифест наречен Dogma 25. Ова движење беше претставено на Канскиот филмски фестивал во мај 2025 година и се претставува како „културно востание“ против доминацијата на интернетот и алгоритмите во современото филмско творештво.
Што е Dogma 25?
Dogma 25 е нов кинематографски манифест кој има за цел да ја врати автентичноста и човечката креативност во филмската индустрија, која се соочува со се поголема доминација на дигиталните технологии и алгоритмски пристапи. Основачите на движењето – May el-Toukhy, Milad Alami, Annika Berg, Isabella Eklöf и Jesper Just – го претставија манифестот како одговор на комерцијализацијата на филмската уметност и како обид да се зачува оригиналноста на кинематографијата.
Клучни принципи на Dogma 25
Манифестот на Dogma 25 вклучува десет нови правила, наречени „Заклетва за чистота“, кои се фокусираат на физичката реалност, естетската воздржаност и економската и географската одговорност. Некои од најзначајните правила вклучуваат:
- Сценариото мора да биде оригинално и рачно напишано од режисерот.
- Најмалку половина од филмот мора да биде без дијалог.
- Интернетот е забранет во сите креативни процеси.
- Филмот мора да биде снимен на локацијата каде што се одвива нарацијата.
- Не се дозволени шминка или манипулации на лица и тела, освен ако тоа не е дел од нарацијата.
- Сите предмети користени во продукцијата мора да бидат изнајмени, позајмени, најдени или користени.
- Филмот мора да биде направен во рок од најмногу една година.
- Креативниот процес треба да биде независен од надворешни влијанија и да се фокусира на автентичноста и оригиналноста.
Поддршка од основачите на Dogma 95
Оригиналните основачи на Dogma 95, Lars von Trier и Thomas Vinterberg, ја поддржаа иницијативата Dogma 25, нагласувајќи дека новите правила се создадени во време на војна и неизвесност, во контекст на глобалните предизвици со кои се соочува филмската индустрија. Тие изразија надеж дека Dogma 25 ќе помогне во обновувањето на данскиот филм и ќе ја врати автентичноста и креативноста во филмската уметност.
Dogma 25 претставува нова етапа во филмската уметност, која се стреми да ја врати автентичноста, креативноста и човечката димензија во филмската индустрија. Со своите строги правила и одговорен пристап кон продукцијата, Dogma 25 се обидува да се спротивстави на комерцијализацијата и дигитализацијата на филмската уметност, нудејќи нова перспектива за иднината на кинематографијата.
