Европската комисија го усвои ревидираниот Акционен план на Стратегијата на ЕУ за Јадранско-јонскиот регион (ЕУСАИР), со што започна нова фаза на соработка меѓу десет земји од овој дел на Европа – вклучително и Србија. Главната цел е да се подобри животот на граѓаните преку заеднички проекти, да се поттикне вработувањето, да се заштити природата и да се подобри регионалната поврзаност.
Стратегијата, започната во 2014 година, вклучува четири членки на ЕУ (Хрватска, Грција, Италија и Словенија), пет кандидати за членство (Албанија, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Северна Македонија и Србија), како и Сан Марино. Новиот акциски план носи конкретни промени кои би можеле да имаат директно влијание врз секојдневниот живот на граѓаните во регионот.
Пет области кои го менуваат регионот
Покрај претходните четири столба – сина одржлива економија, транспорт и енергија, заштита на животната средина и одржлив туризам – беше воведен и петти: подобрување на социјалната кохезија, чија цел е намалување на социјалните разлики, поголема поддршка за младите и подобро вклучување на сите граѓани во развојните процеси.
Планот предвидува инвестиции во патна и железничка инфраструктура, пристаништа и енергетско поврзување со што ќе се овозможи полесен и побрз транспорт на луѓе и стоки. Посебен акцент е ставен на поттикнување на вработувањето, особено преку поддршка на малите и средни претпријатија и вклучување на младите во локални иницијативи.
Во областа на туризмот планирана е поддршка за одржливи проекти со кои се зачувуваат природните ресурси, додека во областа на екологијата се очекуваат заеднички акции за почисти мориња, реки и брегови, поефикасно управување со отпадот и преминување кон циркуларна економија.
Побрз пат кон ЕУ
Новата рамка е стратешки усогласена со клучните политики на Европската унија – вклучувајќи го Зелениот договор, Дигиталната агенда и Зелената агенда за Западен Балкан. Планот вклучува и приоритети како што се проширување на ЕУ, истражување и иновации и развој на дигитализација.
За Македонија и другите кандидати за членство тоа значи конкретна поддршка на патот кон ЕУ – преку проекти кои придонесуваат за реформи, зајакнување на институциите и економски раст.
Поефикасно управување и побрза реализација на проектите
Ревидираниот план предвидува поедноставна и поефикасна структура на управување – со поголема политичка посветеност на земјите учеснички и посилно учество на локалните заедници, експертите и економијата.
Од Европската комисија велат дека овој документ ги поставува темелите за посилен, поодржлив и поповрзан јадранско-јонски регион. Тоа не е само техничко усогласување, туку сеопфатен развоен план кој може да донесе долгорочни придобивки за граѓаните во форма на нови работни места, подобра сообраќајна инфраструктура и поздрава животна средина.
