Иако водата е најзастапената супстанца во човечкото тело, таа не секогаш добива внимание какво што заслужува. Речиси половина од возрасните во САД консумираат помалку од препорачаната дневна количина вода, според анкета на CivicScience од 2023 година, спроведена на речиси 2.861 испитаници. Ова е загрижувачки, бидејќи одржувањето добра хидратација е еден од наједноставните и најмоќни начини да го поддржите своето здравје.
Водата е суштинска за регулирање на телесната температура, подмачкување на зглобовите, варење, детоксикација, транспорт на хранливи материи, создавање енергија, како и за правилна работа на срцето и мозокот. Истражувањата на Националните институти за здравство покажуваат дека добра хидратација е поврзана со намален ризик од хронични болести, предвремена смрт и биолошка старост поголема од календарската.
„Хидратацијата е основа за секоја клеточна функција во телото“, вели д-р Дана Коен, специјалист по интегративна медицина во Њујорк и коавтор на книгите Fuel Up и Quench. „Многу луѓе живеат со блага дехидратација, а дури не се ни свесни за тоа. Тоа може да доведе до замор, главоболки, намалена концентрација, болки во зглобовите, па дури и лажни сигнали на глад.“
За да ги избегнете овие проблеми, ги разгледуваме најчестите митови за хидратацијата — и зошто треба да престанете да верувате во нив.
Мит 1: Возрасните треба да пијат 1,89 литри вода дневно
Идејата за осум чаши вода на ден е длабоко вкоренета, но не е универсално точна. „Потребите за хидратација се индивидуални и зависат од телесната тежина, ниво на физичка активност и околината“, објаснува нутриционистката Венди Базилијан од Сан Диего.
Според Институтот за медицина на Националните академии на САД:
- Жените треба да внесуваат приближно 2,7 литри течности дневно
- Мажите околу 3,7 литри дневно
Во летните месеци, особено кога сте изложени на топлина или сте физички активни, овие потреби се зголемуваат. Дури и без видливо потење, телото губи течности преку дишење и испарување од кожата.
„Добро правило е да додадете најмалку половина литар течности за секој час поминат на топлина или при вежбање“, вели Коен.
Мит 2: Жедта е сигурен знак дека ви треба вода
Жедта често е задоцнет сигнал. „Тоа е повеќе како предупредување дека сте веќе дехидрирани, отколку показател за моменталната состојба“, објаснува Базилијан. Со возраста, способноста на телото да регистрира жед слабее, што го зголемува ризикот од дехидратација кај повозрасните.
Дури и мало намалување на телесната вода (од 1–2%) може да влијае врз расположението, меморијата и когнитивната функција.
Подобар показател за хидратацијата е колку често мокрите (на секои 2–3 часа) и бојата на урината (светло жолта до бистра).
Мит 3: Кафето и чајот ве дехидрираат
Иако кофеинот има блага диуретичка природа, истражувањата покажуваат дека пијалоците со кофеин (како кафето и чајот) сепак придонесуваат за вкупниот внес на течности. Освен ако не пиете многу големи количини, кафето нема да ве дехидрира.
„Сè додека не чувствувате несакани ефекти од кофеинот, кафето може да биде дел од вашата дневна хидратација“, вели Базилијан.
Мит 4: Само водата хидрира
Водата е одлична, но не е единствениот извор на хидратација. Овошје, зеленчук, супи и дури и млечни производи содржат значителна количина вода. Храната обезбедува приближно 20–30% од дневниот внес на течности.
Мит 5: Премногу вода е секогаш добра идеја
Иако е ретко, можно е да се пијат преголеми количини вода за кратко време, што може да доведе до состојба наречена хипонатремија — кога нивото на натриум во телото е премногу ниско. Ова најчесто се случува кај спортисти што пијат многу вода без да надоместат електролити.
Клучот е рамнотежата: пијте доволно вода, но не принудувајте се ако не сте жедни и не се изложувате на екстремни услови.
Мит 6: Само во топло време ви треба повеќе вода
Иако топлината очигледно го зголемува потењето и потребата за течности, студеното време може да ве измами да мислите дека не ви треба вода. Во зима, дишењето ладен воздух и употребата на греење ја сушат кожата и дишните патишта, што води до поголемо губење течности.
Хидратацијата е важна во текот на целата година — не само во лето.
Заклучок
Хидратацијата не е само прашање на „колку чаши вода ќе испиете“. Таа зависи од вашиот стил на живот, околината, активностите и вашите индивидуални потреби. Пресметајте го внесот на течности врз основа на реални сигнали од телото — а не само на стари митови.
Следете го сопственото чувство, мокрете редовно, јадете храна богата со вода и не чекајте да ожедните за да посегнете по чаша вода. Вашето тело ќе ви биде благодарно.
Извор: National Geographic
